نام پژوهشگر: مهدی مکرم محمودزاده
مهدی مکرم محمودزاده محمود رضا کی منش
شهر مشهد با جمعیتی در حدود 3 میلیون نفر، از جمله شهرهای بزرگ کشور محسوب می شود. وجود حرم مطهر امام رضا (ع) نیز، باعث شده است که سالانه بیش از25 میلیون زائر ایرانی و 5/1 میلیون زائر غیر ایرانی، به این شهر سفر کنند. رشد جمعیت، تقاضای زیاد سفر زائران، رشد اقتصاد شهر و افزایش مالکیت خودرو، در کنار محدودیت شبکه معابر، باعث به وجود آمدن ازدحام و نابسامانی ترافیک، آلودگی زیست محیطی، تصادف، افزایش تخلفات، آسیب های جسمی و روحی، اتلاف زمان، مصرف بیهوده سوخت و در نهایت کاهش سلامت و عمر افراد جامعه شده است. در این خصوص طی سالهای گذشته مطالعات بسیاری انجام و پس از طی مراحل قانونی، به اجرا در آمده است. لیکن اکثر این طرحها، علیرغم اینکه بر پایه مطالعات مستند بنا شده اند، با شکست مواجه شده و یا به نحوی تداوم نداشته است. به نظر می رسد علاوه بر مسائل صرف ترافیکی مواردی دیگر نیز می بایست در انجام مطالعه دخالت داده شوند. که از آن جمله به مسائل اجتماعی (پذیرش جامعه) و تاثیر اجرای طرح بر اقتصاد شهروندان مشهدی ( درآمد کسبه و هزینه مورد نیاز برای ورود به محدوده طرح) اشاره کرد. در این مطالعه سعی شده، پارمترهایی که توجه به آنها می تواند، مقبولیت اجرای طرح محدوده ترافیک در مشهد را تضمین نماید، مورد بررسی قرار گیرد. از آنجا که بررسی متدولوژی مطالعات گذشته بیانگر این است که مساله تراکم ترافیک هسته مرکزی مشهد با یکی از روشهای ریاضی حل مساله، به سوی راهکار میل پیدا نموده و راهکارهای ارائه شده ( محدودیت با فروش مجوز و یا محدودیت پلاکهای زوج و فرد) هر یک در زمانی آزموده شده، ولی پاسخگوی نیاز هسته مرکزی شهر نبوده، لذا این سوال مطرح می شود که آیا، تغییر رویکرد از اقدامات بازدارنده به اقدامات تشویقی نمی تواند در تغییر الگوی سفر به مشهد موثر واقع گردد؟ و آیا ورود معیارهای جدید از جمله پارامترهای اجتماعی با وزنه های مناسب برای تصمیم گیری ضروری نخواهد بود؟