نام پژوهشگر: مهدی منظمی
مهدی منظمی زهرا برومند
سرمایه اجتماعی یکی از مفاهیم برجسته در علوم اجتماعی میباشد که منشاء آن به نیمه دوم قرن بیستم بر¬میگردد. در تئوری¬های جدید مدیریت، اهمیت سرمایه اجتماعی نسبت به دیگر انواع سرمایه، به مراتب افزایش یافته است زیرا سرمایه اجتماعی مفهومی دربرگیرنده ویژگی¬هایی مانند اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و هنجارها است و هم¬چنین از ویژگی خودزایی و خودمولدی برخوردار است، به این معنا که با استفاده مناسب از آن، زمینه برای تولید و تقویت آن فراهم می شود.محققان معتقدند که سرمایه اجتماعی علاوه بر کاهش هزینه-های مدیریتی، موجب می¬شوند که زمان و سرمایه بیش¬تری به فعالیت¬های اصلی اختصاص پیدا کند و جریان مناسبی از یادگیری و دانش را در بین آنها فراهم می¬سازند. این امر نیز می تواند در کاهش هزینه¬های مدیریتی و توسعه اجتماعی بسیار مؤثر باشد. از طرف دیگر تعهد سازمانی همواره یکی از مهم ترین دغدغه های سازمان های دولتی بوده است. زیرا تعهد سازمانی کارکنان، از عوامل استراتژیک و عمده در خدمت رسانی سازمان های دولتی می باشد. نظریه پردازان، تعهد سازمانی را به عنوان عاملی کلیدی در احساس مسئولیت و روابط بین افراد دریک سازمان دولتی می دانند چنانچه افراد در یک سازمان، به سازمان خود متعهد نباشند، عملکرد و قابلیت در سازمان و در کارگروهی شرکت کاهش می¬یابد. بررسی تعهد سازمانی از دیدگاه اجتماعی، می تواند بسیاری از سرمایه ها و نیاز¬های فراموش شده در زمینه عوامل انسانی موثر بر تعهد کاری را نمایان کند. بدین ترتیب با توجه به اهمیت این دو موضوع، هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط میان سرمایه اجتماعی ( با سه بعد مولفه های شناختی، ساختاری و ارتباطی) و ابعاد تعهد سازمانی (شامل سه فرایند تعهد عاطفی، تعهد مستمر و تعهد هنجاری) در کارکنان شهرداری¬های مناطق پنجگانه تهران و ارائه برخی پیشنهادات جهت تبین و تلفیق این دو مولفه کاربردی است. در این تحقیق از روش توصیفی- همبستگی از نوع پیمایشی و از نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. جامعه آماری این پزوهش شامل 100 نفر از کارکنان شهرداری تهران است. شرکت کنندگان ترکیبی از پرسشنامه های استاندارد اصلاح شده مربوط به سرمایه اجتماعی (نهاپیت و گوشال) و تعهد سازمانی (آلن و می یر) را پر نمودند. نتایج تحقیق نشان داد که سطح کلی سرمایه اجتماعی و تعهد سازمانی در کارکنان شهرداری¬های مناطق پنجگانه تهران بالاتر از حد متوسط است. همچنین ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که میان تمام فرایند های سرمایه اجتماعی و تعهد سازمانی رابطه معناداری وجود دارد و رگرسیون گام به گام هم نشان داد که، بعد ساختاری ، ارتباطی و هنجاری به ترتیب دارای بیشترین اهمیت و اثر بر روی تعهد سازمانی می باشند نتایج این تحقیق راه را برای ترکیب این دومولفه کاربردی در سطح در کارکنان شهرداری¬های مناطق پنجگانه روشن می نماید.