نام پژوهشگر: مسععود روحانی

نگرش دینی در اشعار قیصر امین پور
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1393
  مریم محمدی   مسععود روحانی

با فرآیند صنعتی شدن عصر جدید و از خودبیگانگی و وانهادگی انسان و جدال میان مدرنیته و دین، دین پژوهان برآن شدند تا برای معنا بخشیدن به هستی و زندگی به دفاع از دین و کارکردهای آن بپردازند. براین اساس فلسفه ی دین، جامعه شناسی دین و روان شناسی دین در غرب شکل گرفت و هر یک کوشیدند تا راه کارهایی برای رویکرد به دین و حل مشکلات ناشی از عصر مدرنیته به پرسش های برخاسته از حوزه های فلسفه، روان شناسی و جامعه شناسی دین ارائه دهند. در این میان فلاسفه ی دین تلاش کردند تا دلایل عقلانی برای حقانیت اعتقادات خویش ارائه دهند و جامعه شناسان دین نیز به جای تعریف از دین بیشتر به کارکردهای دین تأکید ورزیدند و روان شناسان دینی نیز سعی کردند تا با برشمردن کارکردهای روانی دین، رازهای شگفت دین را مکشوف سازند و تجربه ی دینی را ماهیت و گوهر دین قلمداد کنند. اگرچه هریک از این حوزه ها نگاه خاصی به دین داشته اند اما در بعضی از موضوعات بایک دیگر هم پوشانی دارند. علمای اسلامی که معتقدند دین اسلام قابلیت پاسخ گویی به نیازهای عالی بشر را دارد با تأثیرپذیری از آثار دانشمندان دینی و عرفای اسلامی گذشته پاسخ هایی به سوالات برآمده ی عصرجدید داده اند. در این میان امین پور نیز با رویکرد به ارزش های اصیل و غنی اسلامی- عرفانی تلاش کرد تا پیوندی ظریف میان سنت و مدرنیته ایجاد کند و برای رهایی از دردهای گریزپذیر بشر چاره اندیشی کند. او علت بیشتر دردهای بشری را دوری از امر قدسی و تهی شدگی از معنا، دل آزردگی و روزمرگی را ناشی از دوری هویت دینی می پندارد. بر همین اساس حل مشکلات برخاسته را در بازگشت به خویشتن اصیل الهی خویش می یابد تا با پیدایی خود، خدا را پیدا کند. امین پور عبادات عادتی شده را به کناری می نهد و در صدد نو به نو کردن سنت های دینی برمی آید. او با مضمون سازی های تازه ازطریق بهره گیری از آموزه های دین و تطبیق تاریخی دفاع مقدس با واقعه ی کربلا جلوه های نورانی این درخشان ترین حماسه ی انسانی را به نمایش می گذارد. در پایان، در عبارتی کوتاه باید گفت: منبع الهام بسیاری از اشعار امین پور، مضامین دینی است.