نام پژوهشگر: مژده دبیریان
مهدی احمدیان ولی اله دبیدی روشن
هدف کلی تحقیق حاضر تعیین تغییرات شاخص های مرتبط با عملکرد اتونومیک قلبی (ریکاوری و تغییری پذیری ضریان قلب) متعاقب دو نوع فعالیت وامانده ساز با کارسنج دستی و پایی در مردان با گروه های سنی مختلف شهر علی آباد کتول بود. تعداد 36 نفر از مردان فعال در گروه های سنی 10 تا 15 سال، 30 تا 35 سال و 55 تا60 سال، پس از تشریح اهداف به سه گروه 12 نفره (کودکان، میانسال، سالمند) تقسیم شدند. 48 ساعت قبل از اجرای پروتکل آزمون گیری، افراد با نحوه اجرای فعالیت با کارسنج دستی و پایی آشنا شدند. در روز آزمون، آزمودنی ها پس از گرم کردن ابتدا آزمون وامانده ساز با کارسنج پایی و سپس آزمون وامانده ساز با کارسنج دستی را انجام دادند. در طول اجرای پروتکل های تمرینی و ریکاوری، ضربان قلب برای محاسبه تغییر پذیری و ریکاوری ضربان قلب به وسیله الکتروکاردیوگرام 12 اشتقاقی ثبت شد و تغییر پذیری ضربان قلب در استراحت، بلافاصله، 5 و 10 دقیقه بعد از آزمون و ریکاوری ضربان قلب در 1، 2 و 5 دقیقه بعد از اجرای آزمون اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه، تحلیل واریانس چند عاملی و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین مقادیر تغییر پذیری ضربان قلب درگروه های سنی کودکان، میانسال و سالمند در استراحت (p= 0/000, f=12/771)، بلافاصله (p=0/021, f= 4/315) و 10 (p=0/037, f=3/641) دقیقه پس از اجرای آزمون کارسنج پایی وجود دارد . بعلاوه، نتایج نشان داد که تغییر پذیری ضربان قلب پس ازکارسنج پایی در تمام مراحل به طور معناداری در گروه کودکان نسبت به گروه های سالمند و میانسال پائین تر می باشد. همچنین، نتایج نشان داد که ریکاوری ضربان قلب در 1 دقیقه (p= 0/028, f=4/002) پس از آزمون کارسنج دستی و در 1 (p= 0/003, f=7/110)، 2 (p= 0/000, f=21/254) و 5 (p= 0/000, f= 14/702) دقیقه پس از اجرای آزمون کارسنج پایی به طور معناداری در گروه کودکان نسبت به گروه میانسال و سالمند سریعتر می باشد . یافته های ما نشان داد که ریکاوری ضربان قلب در کودکان به دلیل بالاتر بودن فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیک نسبت به میانسالان و سالمندان سریع تر انجام می شود. علاوه بر این، مقادیر ریکاوری و تغییر پذیری ضربان قلب متعاقب کارسنج دستی از کارسنج پایی بالاتر می باشد. بنابراین، می توان چنین نتیجه گیری که ریکاوری در سیستم اتونوم قلبی متعاقب فعالیت هایی که از گروه عضلانی کوچک (کارسنج دستی) استفاده می کنند در مقایسه با فعالیت هایی که از گروه عضلانی بزرگ استفاده می کنند (کارسنج پایی) سریع تر رخ می دهد.