حمل ونقل بخش قابل توجهی از تولید ناخالص ملی هر کشوری را به خود اختصاص می دهد و بخش بزرگی از تولید آلاینده ها در این حوزه رخ می دهد. به همین دلیل در سال های اخیر تلاش زیادی برای کاهش آلاینده های تولید شده توسط وسائط نقلیه صورت گرفته است. از جمله مسائل مطرح در زمینه ی حمل ونقل، مسئله ی مسیریابی وسائط نقلیه می باشد که می توان محدودیت های مختلفی را بر روی این مسئله اعمال و آن را به جهان واقع نزدیک تر کرد. در این پایان نامه مسیریابی وسائط نقلیه ی وابسته به زمان مورد توجه قرار گرفته و با در نظر گرفتن عواملی همچون بار، سرعت وسیله نقلیه، شیب جاده و ترافیک شهری به بهینه سازی تولید آلاینده ها در مسیریابی وسائط نقلیه پرداخته شده است. به دلیل تأثیر در نظر گرفتن آلترناتیوهای مختلف مسیرهای بین دو گره در رسیدن به جواب های مطلوب در مسئله ی مسیریابی وابسته به زمان، در این پژوهش علاوه بر موارد فوق فرض وجود گراف چند آلترناتیوی نیز در نظر گرفته شده است. در ادامه با توجه به عوامل ذکر شده یک مدل ریاضی غیر خطی عدد صحیح مختلط به منظور کاهش زمان سفر توأم با کاهش آلاینده های تولید شده با در نظر گرفتن گراف چندآلترناتیوی ارائه گردیده است. با توجه به np-hard بودن مسئله ی مطرح شده به منظور حل بهینه ی مدل پیشنهادی از روش دقیق شمارش کامل در ابعاد کوچک استفاده شده است. سپس از سه روش حل شامل الگوریتم کرم شب تاب گاوسی، الگوریتم کرم شب تاب پیشنهادی و الگوریتم بهینه سازی انبوه ذرات به منظور حل مدل در ابعاد بزرگ استفاده گردیده است. با توجه به نتایج حاصله، الگوریتم کرم شب تاب پیشنهادی از نظر محاسباتی و کیفیت جواب ها از عملکرد بهتری نسبت به سایر الگوریتم های بررسی شده برخوردار می باشد. همچنین مدل ارائه شده موجب کاهش عمده در میزان آلاینده های تولید شده توسط وسائط نقلیه گردیده است. درنهایت به منظور بررسی تأثیر مدل پیشنهادی یک مطالعه موردی در شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفت، نتایج نشان دهنده ی کاهش 41% در میزان سوخت مصرف شده می باشد.