نام پژوهشگر: محمد مهدی سراجی

بررسی اثر پلیمرهای پایه سیلیکون بر خواص مکانیکی و مقاومت اکسیدشدن ایروژل های کربنی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده مهندسی شیمی 1393
  محمد مهدی سراجی   احمد رضا بهرامیان

ایروژل های کربنی بر پایه رزین های پلیمری، به دلیل دارا بودن خواصی همچون قابلیت هدایت حرارتی کم، مقاومت حرارتی زیاد، استحکام ویژه بالا و وزن مخصوص کم، در صنایع مختلف از جمله صنایع هوافضا به عنوان عایق های دما بالا و سپرهای حرارتی مورد استفاده قرار می گیرند. اما تخریب ساختار به دلیل واکنش اکسید شدن در دماهای بالاتر از c°400 و در جو هوا، کاربرد این نانوساختارها را محدود کرده است. از این رو، هدف از این پژوهش بهبود پایداری و مقاومت حرارتی ایروژل های کربنی، همزمان با حفظ خواص عایقی و مکانیکی مطلوب آن هاست. در این پژوهش، به منظور بهبود مقاومت اکسیدشدن ایروژل های کربنی، اصلاح ساختاری این مواد به وسیله ی ایجاد فازی از ترکیبات مقاوم به اکسیدشدن سیلیکا و پیوندهای سیلیکون کاربیدی، صورت گرفت. ایروژل هیبریدی نووالاک-سیلیکا، به عنوان پیش ماده تهیه ایروژل نانوکامپوزیتی کربن/سیلیکا/سیلیکون کاربید انتخاب شد. دلیل استفاده از نووالاک به عنوان فاز آلی، زغال گذاری زیاد، قیمت ارزان و در دسترس بودن آن است. همچنین فاز سیلیکایی با استفاده از پیش پلیمر معدنی تترا اتوکسی سیلان تهیه شد. ایروژل هیبریدی نووالاک-سیلیکا با استفاده از روش پلیمرشدن سل-ژل در محیط اشباع از بخار حلال و روش خشک¬کردن محیطی تهیه شد. استفاده از این روش منجر به کاهش زمان فرآیند، استحکام ژل و عدم استفاده از روش خشک کردن خطرناک و پرهزینه ی سیال فوق بحرانی شد. در مرحله ی بعد، ایروژل های هیبریدی، در عملیات حرارتی گرماکافت و احیای حرارتی-کربنی، به ترتیب، به ایروژل های نانوکامپوزیتی کربن/سیلیکا و کربن/سیلیکا/سیلیکون کاربید تبدیل شدند. در هر مرحله، پس از تهیه ایروژل ها، بررسی های مربوط به ریزساختار، خواص حرارتی و مکانیکی بر روی نمونه ها صورت گرفت. نتایج نشان داد که ایروژل های هیبریدی و نانوکامپوزیتی تهیه شده دارای شبکه های هیبریدی نانوساختار با تخلخل بالا (بالای 80 درصد) و چگالی پایین (کمتر از g/cm³ 25/0) هستند. نقشه عنصری سیلیکون، توزیع خوب فاز سیلیکا را در سراسر ساختار ایروژل ها نشان داد. همچنین دمای شروع اکسیدشدن از c° 470 برای ایروژل کربنی به دمای c° 770 در نمونه های نانوکامپوزیتی افزایش و نرخ اکسیدشدن کاهش یافت. استحکام فشاری نمونه های هیبریدی و نانوکامپوزیتی با افزایش میزان فاز سرامیکی در حدود 20 درصد کاهش یافت. همچنین افزودن فاز سیلیکا منجر به بهبود خواص عایقی ایروژل های هیبریدی و نانوکامپوزیتی شد.