نام پژوهشگر: محمد رسول بهشتی
محمد رسول بهشتی عبدالمجید حاجی مرادلو
چکیده مدیریت فضولات از اصلی¬ترین راه¬های کنترل فاکتور¬های کیفی آب در آبزی پروری محسوب می¬شود. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر سه الگوی مختلف مدیریت فضولات، بر بهبود شاخص¬های کیفی آب و ارتباط آن با درصد بازماندگی و وزن¬کل، میگوی پاسفید¬غربی (litopenaeus vannamei)، در شرایط پرورش متراکم در آزمایشگاه آبزی پروری شهید فضلی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام گرفت. آزمایش¬ها در یک طرح کاملاً تصادفی در چهار تیمار با سه تکرار، انجام گرفت. برای انجام این تحقیق، 12 عدد تانک استوانه¬ای شکل 420 لیتری با حدود 235 لیتر آبگیری در نظر گرفته شد. سیستم پرورش از نوع متراکم، با 85 پست لارو در متر مکعب (در هر تانک 235 لیتری، 20 عدد) انتخاب شد. تیمار شاهد فقط دارای تعویض آب هفتگی از نقاط تصادفی؛ تیمار یک: یک سیستم هواده مولد جریان گردشی به همراه تعویض آب هفتگی از نقاط تصادفی؛ تیمار دو: سیستم هواده مولد جریان گردشی و تعویض آب هفتگی از بستر و تیمار سه: سیستم هواده مولد جریان گردشی ، تعویض آب هفتگی از نقاط تصادفی و فعالیت دستگاه هواده فضولات بستر، طی 9 هفته در نظر گرفته شد. پس از اندازه¬گیری برخی شاخص¬های کیفی آب شامل: bod5 ,do، cod و ph، باکتری¬های ویبریو و باکتری¬های کل و در نهایت اندازه-گیری وزن¬کل و درصد¬بازماندگی، جهت آنالیز پارامتر¬ها، از آزمون آنالیز واریانس یک¬طرفه و برای مقایسه میانگین¬ها از آزمون دانکن در سطح معنی¬دار 05/0 استفاده شد. نتایج نشان داد: بیش¬ترین و کم¬ترین میانگین اکسیژن محلول به ترتیب در تیمار 3 و تیمار شاهد، ثبت شد؛ تیمار شاهد و تیمار1 بخصوص در اواسط دوره اختلاف معنی¬داری را با سایر تیمار¬ها نشان دادند. مقایسه میانگین ph، اختلاف معنی¬داری را نشان نداد. مقادیر اندازه¬گیری شده bod5 اختلاف معنی¬داری را بین تیمار¬های نشان نداد¬ ( 05/0 p ? ). در تغییرات cod فقط تیمار شاهد اختلاف معنی¬داری را با سایر تیمارها نشان داد( 05/0 > p ). در آنالیز لگاریتمِ تعداد کلنی¬های باکتری¬های کل، اختلاف معنی¬داری بین تیمارها مشاهده نشد ( 05/0 p ? )؛ ولی، با گذشت زمان برای هر تیمار به طور مجزا، در مرحله اول و آخر آزمایش تغییرات معنی¬داری مشاهده شد ( 05/0p < ). آنالیز لگاریتمِ تعداد¬کلنی باکتری¬های ویبریو در بین تیمار¬ها اختلاف معنی¬داری نشان نداد ( 05/0 p ? )؛ امّا، با گذشت زمان برای هر تیمار به طور مجزا، مرحله اول آزمایش، به¬طور معنی¬داری تعداد کمتری را نشان داد ( 05/0p < ). در مقایسه میانگین وزن کل در هر یک از تیمارها، تیمار شاهد با سایر تیمار¬ها اختلاف معنی¬داری نشان داد؛ اما، سایر تیمارها با یک¬دیگر اختلاف معنی¬داری را نشان ندادند. بیش¬ترین میانگین وزن¬کل متعلق به تیمار1 (96/23 ± 19/94 گرم) و کم¬ترین میانگین مربوط به تیمار شاهد (76/7 ± 55/6 گرم) بود؛ تیمار 2 و 3 ( به ترتیب با 46/42 ± 26/76 و 15/26 ± 67/93 گرم) دارای میانگین وزن¬کل قابل توجهی بودند. نتایج حاصل از میانگین درصد بازماندگی اختلاف معنی¬دار تیمار شاهد را با سایر تیمار¬ها نشان داد. تیمار شاهد با 5 ± 5 درصد، کم¬ترین و تیمار 3 با 91/22 ± 65 درصد بیش¬ترین درصد بازماندگی را نشان دادند (تیمار1 و 2 به ترتیب 44/14 ± 33/63 و 91/22 ± 55 درصد). در مجموع نتایج نشان داد: بیش¬ترین و کم¬ترین درجه کیفی مطلوبیت به ترتیب متعلق به تیمار3 و تیمار شاهد می¬باشد.