چکیده : پژوهش دراین نگارنده برآن است تا به بازنمود جایگاه زن در آثار نقاشی نیمه نخست قاجار بپردازد و به این اشاره کند که بازنمود زنان در نقاشی مساله مشخصاً نیمه نخست مبتنی بر چه مولفه هایی شکل گرفته است و زنان به تصویر کشیده شده تا چه حد دارای شخصیت فاعلی هستند . نقش اجتماعی زن و جایگاه او در فرهنگ ما از جمله مواردی است که با بررسی آثار نقاشی و نگارگری نیمه نخست قاجار میتوان به اطلاعات مفیدی درباره آن دست یافت . شمایل تصویر کشیده شده تا چه حد دارای شخصیت فاعلی هستند . نقش اجتماعی زن و جایگاه او در فرهنگ ما از جمله زن در اشکال و مراتب گوناگون در این گونه آثار مشاهده می شود . در این پژهش فرضیه نگارنده بر آنست که نقاشی پیکرنگاری و فیگورهای زنان دربار قاجار از لحاظ چگونگی شکل گیری و ساختار فیگور و پیکره زنان از لحاظ جایگاه آنان در نقاشی که به عنوان رقاصه ها ، مطربان ، رامشگران و نگاه مردان به آنان مورد مطالعه قرار گیرد . چقدر زنان نقش موضوعی داشته اند و آیا این بازنمود جایگاه زن در نقاشی قاجار فعلیت کنشگری دارد . در نتیجه چیرگی فکر و فرهنگ مردسالاری بود که زن را ذاتاً ناقص و ضعیف تلقی میکرد و پیامد این تفکر نیز « زن هراسی » بود که به محرومیت زنان از بدیهی ترین حقوق اجتماعی و دور ماندن زنان از جایگاه واقعی خود بود و درباریان بیشتر به زیبایی زنان اهمیت میدادند و این موضوع را به خوبی میتوان در نقاشیهای نیمه نخست قاجار مشاهده کرد که زنان را انگونه که مردان درباری می پسندیده اند به تصویر می کشیدند .