نام پژوهشگر: سمیرا محمدی نژاد

نقش تقصیر در مسئولیت مدنی و مقایسه آن با حقوق کامن لا
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده حقوق 1392
  سمیرا محمدی نژاد   عیسی امینی

مفهوم تقصیر از جمله مفاهیمی است که به دلیل عدم صراحت قانونگذار در این خصوص همواره مورد اختلاف نظر حقوقدانان بوده است.آنچه که دراین میان به نظر صحیح می آید این است که تقصیر، مفهوم نوعی و اجتماعی دارد نه مفهوم شخصی.یعنی رفتار یک شخص با رفتار یک انسان متعارف در شرایط مشابه سنجیده می شود و آن گاه به این پرسش پاسخ داده می شود که رفتار این شخص تقصیر محسوب می شود یا خیر. در دعاوی مسئولیت مدنی که روز به روز در حال افزایش است ، تعیین اینکه چه کسی مسئول خسارت وارده به خواهان است اهمیت به سزایی دارد.اگرچه قانون مسئولیت مدنی در ماده 1،مسئولیت را بر مبنای تقصیر استوار کرده است اما قانون مدنی الزاما تقصیر خوانده را شرط تحقق مسئولیت تلقی نکرده است .به هر حال حتی اگر تقصیر، مبنای منحصر مسئولیت نیز نباشد،نقشی که در مسئولیت مدنی دارد قابل انکار نیست. نقش تقصیر در مسئولیت های مبتنی بر تقصیر ،اثبات مسئولیت وجبران خسارت توسط فاعل فعل زیان بار است والبته خواهان باید تقصیر خوانده را نیز اثبات نماید.در مسئولیت های مطلق نیز هرچند وجود تقصیر شرط تحقق مسئولیت نیست اما باعث می شود زیان دیده راه دیگری نیز جهت اقامه دعوی بیابد.در مسئولیت هایی هم که قانونگذار تقصیر خوانده را مفروض تلقی نموده است ،خواهان نیازی به اثبات تقصیر خوانده ندارد و این خوانده است که باید نداشتن تقصیر خود را اثبات نماید.البته تقصیر در جبران خسارت نیز در مواردی که خوانده مرتکب تقصیر قابل اغماض می شود، باعث این اختیار به دادرس می شود که در میزان خسارت برای خوانده تخفیف قایل شود.