نام پژوهشگر: مریم السادات حجازی

تبیین نقش نابرابری اجتماعی در جدایی گزینی درون فضای شهری نمونه: محدوده مرکزی شهر تهران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1391
  مریم السادات حجازی   آتوسا مدیری

هدف اصلی تحقیق حاضر ،بررسی نظری عوامل موثر بر جدایی گزینی و نقش نابرابری اجتماعی در آن ، به شیوه ی آزمون نظریه است . این تحقیق ، حاوی یک سوال کلی است که در آن چگونگی تاثیر گذاری نابرابری اجتماعی بر فرایند جدایی گزینی درون فضاهای عمومی شهری مورد سوال قرار گرفته است و دو سوال دیگر که روشن کننده ی جهت تاثیر گذاری جنبه های مختلف نابرابری اجتماعی بر فرایند جدایی گزینی است . بر این اساس ، بر مبنای چارچوب نظری پژوهش ، با رویکردی تلفیقی به اراء نابرابری اجتماعی و به ویژه تاکید بر آراء زیمل ؛ بوردیو ، وبر ، پارکین ، سنت ، سوجا و گیدنز ، منشاء نابرابری اجتماعی و جدایی گزینی، در ارتباط با عرصه های مختلفی درنظر گرفته شد تا تبیین گر شرایطی که جدایی گزینی های فضایی به سوی جدایی کامل اقشار و گروههای مختلف اجتماعی می انجامد، باشد. و به دنبال آن ، فرضیه محوری تحقیق این گونه مطرح گردید که : موقعیت طبقاتی با تاثیر گذاری بر عادت واره ها ( چگونگی مصرف فضا و الگوهای تعامل اجتماعی ) به اشکال حصر اجتماعی ( ممانعت و محدودیت در فضا و انحصاری کردن فضای شهری ) می انجامد که منجر به ایجاد مرزبندی های اجتماعی ـ فضایی و تقویت فاصله های اجتماعی و فضایی گردیده و از این طریق تمایل به جدایی و تفکیک را شدت می بخشند . در ادامه با تاکید بر چهارچوب نظری مطرح شده ، مدلی طراحی گردید که امکان آزمون فرضیات را فراهم سازد . هم چنین برای سنجش متغیرهای مطرح شده در مدل ، معیارها وزیرمعیارهای کمی در نظر گرفته شد که ضمن فراهم کردن امکان ارزیابی ، دست یابی به هدف پژوهش را میسر سازد . در پایان داده های به دست آمده از فضاهای شهری محدوده ی مرکزی شهر تهران و فضاهای کنترل ، به شیوه ی تحلیل مسیر مورد ارزیابی قرار گرفت و نهایتا بررسی تحلیل ها نشان داد عادت واره ها نقش تعین کننده ای در تمایل به جدایی و تفکیک دارند اگرچه موقعیت طبقاتی در این زمینه پشتوانه ای موثر و غیر قابل انکار قلمداد می شود که تمایزات میان آن تغییر در عادت وارها را به دنبال خواهد داشت .