نام پژوهشگر: نگارالسادات علوی زاده
نگارالسادات علوی زاده حسین مهدوی پور
تعاملات اجتماعی از عناصر بنیادین هر جامعه ای محسوب می شود. بنظر می رسد چالش های اساسی در ساختار روابط اجتماعی در سطوح مختلف جامعه امروز ایران ناشی از سست شدن پیوندهای اجتماعی است. در این شرایط پیوند دادن افراد به شبکه ها و گروهها جهت انجام فعالیت های جمعی، می تواند راه حلی برای گریز از فردگرایی و ارتقای سرزندگی حیات جمعی مطرح باشد. مساله پژوهش حاضر این است که با استفاده از پتانسیل های طبیعت، می توان بر روابط افراد در شهرها تاثیر مثبت گذاشته و از کاهش آن که در نهایت به مرگ حیات اجتماعی می انجامد، جلوگیری شود. ساخت و سازهای بی روح امروز، قادر نیستند به خواسته های فطری انسان پاسخ بدهند. ارتباط و آرامشی که انسان همواره به واسطه شکل گیری متناسب فضای زیست خود با طبیعت داشته، بامشکلات فراوانی روبرو شده است. به دنبال پیدایش نگرش تکنولوژیک به معماری، فضای دست ساخته انسان، هرچه بیشتر از طبیعت فاصله گرفته و تبدیل به محیط هایی بیگانه و غریب شده اند و این به معنای از بین رفتن حس مکان است. وحدت طبیعی در معماری امروزه فرو شکسته و سکونتگاهها، پیوستگی و انسجام خود را از دست داده اند. بنابراین آشتی دوباره معماری و طبیعت خواهد توانست روح از دست رفته را به معماری و ساختمان های ما باز گرداند و باعث سرزندگی و رونق مجدد آنها گردد. لذا در این نوشتار ابتدا با بررسی زمینه های نظری موضوع طبیعت، شناخت ویژگی ها و نوع حضور طبیعت در معماری، همچنین آشنایی با مولفه های سازنده حیات اجتماعی، نقش گروه ها و فعالیت های جمعی در ارتقای پویایی زندگی اجتماعی شهرها تبیین گردید. سپس در قالب یک نمونه موردی، به بررسی وضعیت حیات اجتماعی در شهر یزد پرداخته می شود و احداث مرکز فرهنگی در سطح شهر، که زمینه ای مناسب جهت وقوع رویدادهای جمعی را فراهم می سازد، به عنوان راهکاری جهت افزایش روابط غیر رسمی افراد و پیوستن آنها به شبکه ها و گروهها مطرح می گردد. این مرکز می تواند نقش موثری در ارتقای جامعه پذیری و متعاقبا فرهنگ پذیری افراد داشته باشد. از آنجایی که فرآیند اجتماع پذیری در فضاهای جمعی مستلزم حضور، مکث و تجمع افراد است، تلاش می شود احکامی معمارانه جهت افزایش حضورپذیری و تجمع پذیری در عرصه های فعالیت جمعی ارائه گردد. لذا این رساله برآن است تا با شناخت طبیعت و رموز موجود در آن، کیفیت از دست رفته را به فضاها بازگرداند تا آنها نیز موجب رشد و ارتقاء روابط و تعاملات اجتماعی گردند.