نام پژوهشگر: ابوالفضل سنجرانی

به کارگیری مدل بیکردر ترجمه اصطلاحات خاص قران مجید
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1393
  ابوالفضل سنجرانی   سالار منافی اناری

مترجمان متون مذهبی به ویژه قران کریم با واژگانی روبه رو میشوند که یافتن معادل برای انها دشوار است زیرا این واژگان خاص فرهنگ زبان مبدا هستند .درفرهنگ زبان مقصد یعنی زبانی که به ان ترجمه میشود وجود ندارند.مترجمان برای ترجمه این عناصر فرهنگی از استراتژی های خاصی استفاده میکنند که هدف ازاین پژوهش برسی این استراتژی هاست. از انجایی که کتاب اسمانی قران ارزشمندترین کتاب مسلمانان میباشد لذا ترجمه دقیق ان اهمیت شایانی دارد و در این راستا بررسی و ارزیابی ترجمه های انجام شده ضروری می نماید . چارچوب نظری مورد استفاده شده در این پژوهش بر اساس مدل ارایه شده مونابیکر(1992) است که برای ترجمه عناصر فرهنگی یک زبان به زبان دیگر ارایه کرده است.در این مدل 8استراتژی مختلف برای ترجمه عناصر فرهنگی مطرح میسازد که عبارتند از: 1) استراتژِی"ترجمه با استفاده از یک واژه کلی تر" 2) استراتژِی"ترجمه با استفاده از یک واژه خنثی تر" 3) استراتژِی"ترجمه با استفاده ازجایگزینی فرهنگی" 4) استراتژِی"ترجمه با استفاده ازواژه قرضی" 5) استراتژِی"ترجمه با استفاده ازتوصیف و یک واژه مرتبط" 6) استراتژِی"ترجمه با استفاده از توصیف و یک واژه نامرتبط" 7) استراتژِی"ترجمه با استفاده ازحذف" 8) استراتژِی"ترجمه با استفاده از شکل و نمودار" پرسش های تحقیق عبارتنذ از: الف:پر بسامدترین استراتژی بکار رفته در ترجمه عناصر فرهنگی قران کدام است؟ ب:کم بسامدترین استراتژی بکار رفته در ترجمه عناصر فرهنگی قران کدام است؟ ج:دیگر استراتژی بکار رفته در ترجمه عناصر فرهنگی قران کدامند ؟ پ.روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روشهای نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه اجرای آن، شیوه گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها: این مطالعه یک پژوهش توصیفی است که روی سه نسخه از ترجمه های انگلیسی قران کریم که توسط سه مترجم برجسته قران صورت گرفته, انجام شده است.روش کاربدین صورت بود که ابتدا ایه هایی که شامل عناصر فرهنگی بودندمشخص شده و سپس ترجمه انها نیز استخراج شد.سپس با استفاده از چارچوب نظری مورد نظر استراتژی های به کار رفته شده مشخص شدند. ت. یافته های تحقیق: پس از تجزیه و تحلیل داده ها مشخص شد مترجمان قران کریم برای ترجمه عناصر فرهنگی قران از استراتژی"ترجمه با استفاده از یک واژه کلی تر" بیشترین استفاده را کرده اند. همچنین معلوم شد که بسامد استفاده از دو استراتژی "حذف"و"شکل و نمودار" صفر است.دیگر استراتژی های مورد استفاده شده به ترتیب بسامداستفاده عبارتند از:" جایگزینی فرهنگی"," توصیف و یک واژه مرتبط"," واژه خنثی تر"," واژه قرضی" و" توصیف و یک واژه نامرتبط". ث. نتیجه گیری و پیشنهادات: پس از برسی استراتژی های به کار رفته در ترجمه عناصر فرهنگی قران کریم ازسوی مترجمان می توان نتیجه گیری کرد که معادل های اختیار شده برای اینگونه عناصر متمایل به فرهنگ و زبان مقصد بوده و ناکافی است.عناصر فرهنگی خاص قران با عناوین کلی ترجمه شده اند که دیگر خاص فرهنگ قران نیستند.