از مهمترین مسایل تصمیم گیری راهبردی و عملیاتی در شبکه های توزیع کالا و خدمات، شناسایی مکان های محوری و تعیین مسیر های حلقوی متصل کننده محور ها به مراکز اقماری است که بعنوان مساله مکانیابی-مسیر یابی شناخته می شوند. در سامانه فعلی توزیع پستی ایران اکثر ارسال ها به صورت مستقیم انجام می شود و در آن محورهای اصلی به منظور مدیریت ارسال ها وجود ندارند. به همین خاطر، مدلسازی مکانیابی محورها و مسیر یابی در سامانه پستی ایران و مقایسه آن با روش فعلی مورد توجه ما در این مطالعه قرار می گیرد. معمولا در بررسی مسائل مکانیابی-مسیریابی یکی از دو رویکرد مدلسازی و یا رویکرد حل مورد توجه محققین قرار می گیرد، اما ما در این تحقیق هر دو رویکرد را با هم در نظر گرفته ایم. در رویکرد اول، ابتدا یک مدل مکانیابی محور-مسیریابی چند هدفه در حالت کلاسیک و سپس همان مدل در حالت فازی ارائه می شود و سپس مدل دیگری با در نظر گرفتن میزان قابلیت اطمینان بین شهرهای محور و غیر محور توسعه داده می شود. آنگاه در رویکرد دوم، به حل سه مدل توسعه یافته در رویکرد اول می پردازیم به این صورت که برای مدل کلاسیک از یک الگوریتم تکرار پذیر که مساله حل را به سه بخش مکانیابی، مسیریابی و تکرار پذیری فرآیند تقسیم می کند استفاده می نماییم. سپس این الگوریتم را برای مدل فازی توسعه می دهیم. ما همچنین برای مدل قابلیت اطمینان یک الگوریتم فرا ابتکاری جدید تکرار پذیر ارائه می کنیم که در آن از الگوریتم جست و جوی همسایگی متغیر و شبیه سازی تبریدی استفاده گردیده است. اصول پایه این الگوریتم مانند الگوریتم استفاده شده برای دو مدل کلاسیک و فازی می باشد با این تفاوت که در مرحله مکانیابی از الگوریتم جست و جوی همسایگی متغیر و در مرحله مسیریابی از الگوریتم شبیه سازی تبریدی استفاده می نماید. سپس مرحله تکرار پذیری فرآیند را خواهیم داشت. به خاطر نشان دادن قدرت حل این روش که تقریبی است از نتایج حل دقیق هم استفاده می کنیم. نهایتا نتایج به دست آمده از مدل ها ی مختلف را با هم مقایسه و نقاط قوت و ضعف هر کدام را ارزیابی می کنیم. بدین ترتیب نوآوری این تحقیق هم در رویکرد مدلسازی و هم در رویکرد حل خواهد بود.