نام پژوهشگر: مهسا بنائی
مهسا بنائی غلامرضا بخشی خانیکی
بلایت فوزاریومی سنبله گندم از بیماری های مهم در گندم، جو و غلات دانه ریز می باشد ، که عمده ترین عامل این بیماری قارچ fusarium graminearum است. این بیماری در اکثر مناطق غله خیز دنیا گسترش یافته و خسارات عمده ای بین ?? تا ?? درصد بر عملکرد و کیفیت این محصول وارد می کند. قارچ عامل بیماری با تولید مایکوتوکسین های فراوان باعث افت شدید کیفیت محصول می گردد. از جمله این مایکوتوکسین ها، تریکوتسین ها می باشند که مهار کننده های فعال مرکز پپتیدیل ترانسفراز ریبوزومهای یوکاریوتی می باشند. آنزیم های استیل ترانسفرازی در بیوسنتز و همچنین سم زدایی از بسیاری متابولیت های ثانویه مانند آنتی بیوتیک ها دخیل است. تریکوتسین ها از متابولیت های ثانویه مهمی هستند که توسط قارچ های پاتوژن گیاهی جنس fusarium از قبیلfusarium sporotrichioides و fusarium graminearums تولید می شوند. این قارچ ها در ژنوم خود دارای ژن های کد کننده استیل ترانسفرازهای موثر بر تریکوتسین ها هستند. ژن tri101 از قارچf. sporotrichioides است که محصول آن نوعی استیل ترانسفراز بوده که تریکوتسین ها را به ترکیبانی با سمیت کمتر تبدیل می کند.این آنزیم در مکانیسم افزایش تحمل به تریکوتسین ها نقش دارد. امروزه با استفاده از تکنیک های مهندسی ژنتیک، ژن مسئول مقاومت می تواند از هر منبعی به گیاه زراعی انتقال داده شود که این امر سبب افزایش تعداد و گوناگونی ژن های مورد استفاده می شود . در این تحقیق ها ژن tri 101 کد کننده استیل ترانسفراز از قارچ f. sporotrichioides به گیاه توتون انتقال داده شد و تاثیر آن در سم زدایی از تریکوتسین شناخته شده دی اکسی نیوالنول، مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این، در بررسی ریشه ها نشان داده شد ریشه گیاهان تراریخت برخلاف ریشه گیاهان غیر تراریخت در محیط حاوی دی اکسی نیوالنول به رشد طبیعی خود ادامه دادند.