نام پژوهشگر: فاطمه اسحاقی
فاطمه اسحاقی حسن شبیری زنجانی
چکیده: آثار هنری یکی از دسته های آثار مورد حمایت حقوق مالکیت فکری اعم از دو زیر شاخه مالکیت ادبی و هنری و مالکیت صنعتی است که بعلت گستردگی مصادیق و تنوع آثار دارای اهمیت ویژه ای است. موضوع این نوشتار بررسی مصادیق آثار هنری قابل حمایت و به دنبال آن بررسی احکام و آثار مترتب بر آنهاست و این امر نیازمند تبیین مسائلی از قبیل تفکیک آثار ادبی از آثار هنری، بررسی وجود دسته بندی در میان آثار هنری در قوانین مورد نظر پایان نامه و در صورت عدم وجود دسته بندی، بررسی امکان دسته بندی این آثار و ویژگی های هر دسته است که به دنبال آن، شرایط و احکام خاص مربوط به آن نیز باید مطالعه شود. بدین منظور، به بررسی تطبیقی قوانین مالکیت ادبی و هنری یا کپی رایت دوازده کشور پرداخته شد و سپس امکان حمایت از مصادیق گوناگون آثار هنری در حقوق مالکیت ادبی و هنری و مالکیت صنعتی با روش تحلیلی-توصیفی بررسی گردید. پراکندگی و عدم وجود تعاریف دقیق و دسته بندی های منطقی در قوانین مورد بررسی، عدم حمایت از برخی آثار هنری در نظام فعلی مالکیت فکری و لزوم ایجاد نظام های ویژه حمایتی یا فراهم نمودن زمینه حمایت از اینگونه آثار، تحت نظام های حمایتی موجود در حقوق مالکیت فکری، از جمله مسائلی است که به آن پرداخته شده است. به نظر می رسد با وجود آثاری مانند آثار عکاسی یا هنرهای کاربردی که دارای احکام متمایز از جمله در مدت حمایت هستند، توجه بیشتر به ارائه تعاریف دقیق از این آثار، دسته بندی آنها و بررسی ثمرات علمی و عملی این دسته بندی اهمیت خود را نشان می دهد. هر چند آثار غیر قابل حمایت در شرایط فعلی و راه های مناسب حمایت از آنها موضوعی است که نیازمند بررسی بیشتر و مطالعات گسترده تر می باشد. واژگان کلیدی: حقوق مالکیت فکری، مصادیق آثار هنری، هنرهای تجسمی، هنرهای کاربردی، طرح های صنعتی، صنایع دستی