روان شناسی با ادبیات و نقد ارتباطی عمیق و پیشینه ی فرهنگی دارد. این پیشینه ی فرهــــــــنگی گسترده است و نمی توان آن را در چند صفحه ی محدود برشمرد؛ زیرا لیست طولانی آن شامل تعداد زیادی نام های فلاسفه، روان شناسان، ناقدان و ادیبان جهان می باشد. شفاف سازی این پیوند چه به صورت تلویحی یا واضح نزد افلاطون از موضع هنر و ادب است و اما از دیدگاه ارسطو نظریه« التطهیر» است. همچنان روان شناسان مثل فروید، آدلر، یونگ، کارل بودوان، کارل مورن و... همچنان تعداد زیادی از ناقدان و هنرمندان از شیوه ی روان شناختی در پژوهش های ادبی و شخصیت های ادبی شان تأثیر پذیرفته اند. پیشرفت واقعی رشد روان شناسی و ارتباط آن با ادبیات و نقد در نیمه ی اول این قرن چه ازنظر غربی ها و چه ازنظر عرب ها صورت گرفته است. ضمن اینکه برخی اشارات نقد روان شنـــــاسی از ناقدان گذشته عرب همچـــون ابن قتیبه (ت 276 هــ) در کتاب «الشعرو الشعراء» و قاضی جرجانی (ت 393 هــ) در کتاب «الوساطه» را منکر نمی شویم؛ شاید اشارات روان شناختی نزد عبدالقاهر الجرجانی (ت 471 هــ) در کتاب های «دلائل الاعجاز و اسرار البلاغه» اش گویاتر باشد. بااین حال آغاز حقیقی نقد روان شناسی در عصر جدید به دست گروهی از نویسندگان، اساتید دانشگاه و دنبال رو آن ها در سال (1921 م) صورت گرفته و پژوهش علم روان شناسی در سبک شعرشان به صورت گرایش فردی متبلور شده است...

این کتاب مهمترین تحولات در زمینه ی خلاقیت ادبی از زمان اسطوره های حماسی اولیه تا انقلاب های درام جدید را شامل می شود. و در برگیرنده بخش وسیعی از دستاوردهای فکری جهانی است که به شیوه ی استقرایی، همراه با ژرف نگری می باشد. در این کتاب ما به معرفت و اندیشه رسیده و تا حدودی از نتایج و اصول آن استفاده می کنیم و در آن نظریاتی ارائه شده که باعث تعمق محققان متخصص شده و شیوه های تحقیق هوشمندانه ی دانشگاهی، برایشان فراهم شده است. از اینرو، این کتاب به یک مقدمه و سه فصل و یک خاتمه تقسیم می شود. در مقدمه، برخی دلایل وجودی این کتاب و رویکرد مورد نظر در آن و فهرست مهمترین مباحث آن ارائه شده است. در فصل اول آن، به حماسه های پانورامایی پرداخته شده که خود به سه بخش تقسیم شده است: بخش اول، به تعریف حماسه و معنای آن و ارکان مهم آن پرداخته، بخش دوم آن به انواع حماسه از جهت پیدایش و بخش سوم آن، به ادبیات عربی و موانعی که مانع ظهور حماسه ی عربی در طول تاریخ گردیده پرداخته است. فصل دوم این کتاب، به موضوع دارم پرداخته که طولانی ترین فصل این کتاب است. و این فصل نیز به سه بخش کلی تقسیم می شود: بخش اول در مورد درام یونانی با انواع و اقسام آن و پیدایش آگاهانه ی، آن است. بخش دوم در مورد درام ارسطویی است و بخش سوم به مطالعه ی درام در ادبیات غرب پرداخته است. و در نهایت در فصل سوم به موضوع رمانتیسم در دو مقوله پرداخته است: اول، رمانتیسم در اروپا و دوم رمانتیسم در ادبیات عربی است.

این کتاب شامل مهمترین اقدامات صورت گرفته در زمینه ی خلاقیت و نوآوری ادبی از زمان اسطوره های حماسی اولیه تا انقلاب های دارم جدید می باشد و در برگیرنده بخش وسیعی از دستاورد های فکری جهانی که به شیوه ی استقرایی همراه با ژرف نگری است.در این کتاب ما به معرفت و اندیشه رسیده و تا حدودی از نتایج و اصول آن استفاده میکنیم و در آن نظریاتی ارائه شده که باعث تعمق محققان متخصص شده و شیوه های تحقیق هوشمندانه ی دانشگاهی ، برایشان فراهم شده است .از اینرو نویسنده ی کتاب را به یک مقدمه و سه فصل و یک خاتمه تقسیم نموده. و در مقدمه برخی دلایل وجودی این کتاب و رویکرد های مورد نظر در آن و مهمترین فهرست های آن را ارائه کرده. فصل اول آن به حماسه پانورمایی پرداخته و دارای سه بخش است: بخش اول به تعریف حماسه و معنای آن و مهمترین ارکان آن و در بخش دوم به انواع حماسه و بخش سوم نیز به ادبیات عربی اشاره میکند. فصل دوم این کتاب به موضوع درام می پردازد که بخش عمده این کتاب را در بر میگیرد و در واقع یک تحلیل کلی از درام از یونانیان باستان تا اواسط قرن بیستم است که دارای سه بخش است در بخش اول به درام یونانی و انواع آن و در بخش دوم به درام ارسطویی و در بخش سوم به درام در ادبیات غرب پرداخته است فصل سوم این کتاب به مکاتب و رویکرهای ادبی اشاره کرده و به چهار بخش تقسیم شده در بخش اول به کلاسی سیم و بخش دوم آن به مکتب رومانتیسیم و بخش سوم به رئالیسم یا واقعگرایی ودر آخرین بخش به مکاتب ادبی معاصر همچون پارناسیسم ( هنر برای هنر)، سمبولیسم سورئالیسم می پردازد.

شعر نو عربی در سیر تکاملی خود به مرحله ای رسیده است که حد و مرز شعر کلاسیک را نمی پذیرد به طوری که ما شاهد تداخل انواع و فنون ادبی دیگر از جمله داستان در آن می باشیم در این جستار بر آنیم که رویکرد داستانی را در آثار پیشگامان شعر نو در مصر(امل دنقل، صلاح عبدالصبور و احمد عبدالمعطی حجازی) را به صورت توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار دهیم دلیل انتخاب موضوع و شاعران مدنظر بدین جهت است که گرایش به داستان در آثار شاعران واقع گرای شعر نو عربی که از مسائل صرفا ذاتی و درونگرای شعر غنایی فاصله گرفته و رویه برونگرایی را اختیار کرده اند، مشهودتر است.