نام پژوهشگر: فرح بنی هاشم

نقش بیوکنترل تریکودرما هارزیانوم در افزایش مقاومت گیاه گندم به اثر بیماریزایی فوزاریوم سودگرامینه آروم با تاثیر بر برخی آنزیم های مسئول سنتز لیگنین نظیر فنیل آلانین آمونیالیاز و فرولیک اسید پراکسیداز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گلستان - دانشکده علوم 1390
  فرح بنی هاشم   غلامرضا حدادچی

گونه های فوزاریون پاتوژن های قارچی در همه ی مناطق جهان هستند که طیف وسیعی از محصولات شامل : غلات، میوه ها ، سبزیجات و گل ها را تحت تاثیر قرار می دهد. پوسیدگی ریشه ی گندم (تریتیکوم ایستیوو) توسط فوزاریوم سودوگرامینه آروم ایجاد می شود که در گذشته به عنوان گروه 1 فوزاریوم گرامینه آروم، شناخته می شد. فوزاریوم سودوگرامینه آروم علت مهم کاهش محصولات غلات در نواحی استرالیا، آسیا، آفریقا و آمریکا است. ثابت شده است که استفاده از قارچ کش ها برای کنترل بیماری پوسیدگی طوقه موثر نمی باشد زیرا فوزاریوم سودو گرامینه آروم پاتوژن خاکزی بوده و می تواند گیاهان را از لحظه خروج گیاه جوان تا مرحله ی بلوغ آلوده نماید. تریکودرما هارزیانوم یک قارچ خاکزی است که به عنوان یک عامل بیوکنترل برای طیف وسیعی از پاتوژن های گیاهی خاکزی و هوازی مهم از نظر بومی عمل می کند. فعالیت همزیست انگلی این ارگانیسم به ترکیبی از رقابت غذایی موفق، تولید آنزیم های تجزیه کننده دیواره ی سلولی ، آنتی بیوزیز و القاء پروتئین های مرتبط با بیماری زایی، نسبت داده می شود. نقش کلیدی پراکسیداز دیواره ی سلولی و فنیل آلانین آمونیالیاز، در استحکام دیواره ی سلولی مشخص شده است که این عمل از طریق پل های بی فنیل بین پلیمرهای دیواره، انجام می گیرد. در مطالعه ی ما فعالیت تعدادی از آنزیم های مسئول سنتز لیگنین شامل فنیل آلانین آمونیالیاز و فرولیک اسید پراکسیداز در گندم (رقم فلات)، بررسی شد. سه نوع کشت انجام گرفت : در کشت اول چهار تیمار به کار گرفته شد، (1) کشت های پیش تیمار شده با تریکودرما هارزیانوم (2) کشت های پیش تیمار شده با تریکودرما هارزیانوم که به پاتوژن فورزاریوم سودوگرامینه آروم نیز آلوده شدند (3) گیاهان آلوده شده به پاتوژن فوزاریوم سودوگرامینه آروم و (4) گیاهان کنترل که به هیچ قارچی آلوده نشده اند، سنجش آنزیم 35 روز بعد از آلودگی در برگ ها صورت گرفت. در کشت دوم آلودگی در سطح خاک، توسط کاه گندم آلده به فوزاریوم سدودگرامینه آروم و پوسته ی برنج آلوده شده با تریکودرما هارزیانوم انجام شد و فعالیت آنزیم ها 21 روز پس از هر تیمار در برگ ها و ریشه ها اندازه گیری گردید. در کشت پایانی آلودگی با فوزاریوم سودوگرامینه آروم بر روی دانه های پیش تیمار شده با تریکودرما هارزیانوم انجام شد و سنجش آنزیم نیز 35 روز پس از هر تیمار در برگ ها و ریشه ها انجام گرفت. فعالیت فرولیک اسید پراکسیداز محلول و دیواره ای، همچنین آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز در نمونه های آلوده به هر دو قارچ فوزاریوم سودوگرامینه آروم و تریکودرماهارزیانوم، افزایش نشان داد ضمن اینکه تیمار با تریکودرما هارزیانوم سبب تقویت رشد ریشه و افزایش وزن تر نمونه ها گردید. این مطالعه نقش بیوکنترل تریکودرما هارزیانوم علیه فوزاریوم سودگرامینه آروم را نشان می دهد زیرا افزایش فعالیت فرولیک اسید پراکسیداز و فنیل آلانین آمونیالیاز در نمونه های آلوده به هر دو قارچ فوزاریوم سودوگرامینه آروم و تریکودرماهارزیانوم، به ویژه در ریشه سبب افزایش مقاومت دیواره ی سلولی در برابر نفوذ و گسترش پاتوژن می شود.