نام پژوهشگر: سمیه نوروزنژاد
سمیه نوروزنژاد محسن نوکاریزی
هدف این پژوهش ارزیابی نمایه های انتهایی کتابهای چاپی فارسی مجموعه کتابخانه مرکزی دانشگاه بیرجند و ارزیابی نمایه های انتهایی کتابهای الکترونیکی فارسی در حوزه علوم پایه که طی سالهای 1380-1388 منتشر شده اند، بر اساس رهنمودهای استاندارد ایزو 999 بود. این پژوهش به شیوه ارزشیابی یا ارزیابانه انجام شد.داده های این پژوهش با استفاده از سیاهه وارسی و با مراجعه مستقیم به کتابها و مشاهده نمایه انتهای کتاب گردآوری شد. از جامعه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه های، نمونه های به حجم 92 کتاب چاپی انتخاب شد. از 34 کتاب الکترونیکی فارسی که در این حوزه یافت شد فقط 2 کتاب دارای نمایه انتهای کتاب بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که از 318 کتاب بررسی شده، 196 کتاب (64/61 درصد) بدون نمایه بودند. نمایه های انتهایی کتابهای حوزه علوم پایه از نظر شیوه چاپ و ساختار مدخل از نوع نمایه بونبافتی و از نظر تهیه از نوع نمایه ترجمه شده و از نظر محتوا و پوشش از نوع نمایه موضوعی بودند. یافته ها نشان داد که حجم نمایه های انتهایی کتابهای بررسی شده، 2/2 درصد منابع بود که نمایه کم حجم محسوب شدند. اکثریت نمایه های انتهای کتاب نظام ارجاعات نداشتند و در نمایه هایی که نظام ارجاعات داشتند، ارجاع "نگاه کنید به" بیشتر استفاده شده بود. بیشتر میزان رعایت رهنمودهای استاندارد ایزو 999 در نمایه های انتهای کتابهای حوزه علوم پایه مربوط با میزان متوسط (50 درصد) در سطح 05/0 تفاوت معناداری وجود نداشت. یافته های پژوهش نشان داد که بین میزان استفاده از رهنمودهای استاندارد ایزو 999 در نمایه های انتهای کتابهای رشته های مختلف علوم پایه در سطح 05/0 تفاوت معناداری وجود داشت. به طور کلی نمایه های انتهای کتابهای حوزه علوم پایه از نظر رعایت رهنمودهای استاندارد ایزو 999 وضعیت مطلوبی نداشتند.