نام پژوهشگر: حجت کردنژاد
حجت کردنژاد خیرالله رمضانی
عمده مصادیق جرایم غیرتام درحقوق کیفری ایران شروع به جرم جرایم عقیم و جرایم محال است. در مقررات سال 52 و 61 تکلیف شروع به جرم مشخص اما در مقررات سال 70 قانون گذار با تغییرات در مقررات سالهای 52 و 61 موجبات اختلاف نظر بین علماء حقوق و قضات رسیدگی کننده به پرونده های مربوطه را فراهم نموده است. در مواد قانونی 21،20 و22 قانون مجازات عمومی صریحاً شروع به جرم در همه جرایم جرم شناخته شده است. در ماده 15 قانون راجع به مجازات اسلامی سال 61 و تبصره 2 الحاقی آن هم پس از حذف ماده18 قانون مجازات عمومی سال 61 با تغییرات جزیی طایفَ النعلُ بالنعل پیروی شده است. ماده 18 قانون راجع به مجازات اسلامی شروع به جرم را فقط در صورت تصریح قابل مجازات پیش بینی کرده بود. بعد از وضع ماده 41 قانون مجازات اسلامی سال 70 و الحاق دو تبصره به آن و تغییر اساسی در مقررات سابق جای این سوال باقی می ماند که آیا شروع به جرم در همه جرایم جرم و قابل مجازات می باشد یا خیر؟ بعضی بر همان اعتقاد سابق باقی مانده و شروع به جرم را در کلیه جرایم قابل مجازات دانستند و بعضی اعتقاد به مجازات و در صورت تصریح قانونی داشتند.از طرف دیگر،مجازات بر جرایم عقیم و جرایم محال هم با استفاده از مفاد مقررات سال 52 و 61 بلامانع بوده است لیکن در این قوانین هم تصریح به مجازات نشده بود اما قضات با استفاده از عبارت«......قصدش معلق یا بی اثر بماند....» موضوع ماده 15 قانون راجع به مجازات اسلامی مجرم را مجازات می کردند. در مقررات سال 70 هم هیچ ذکری نه به ضد حق و نه به تلویح نشده است . به هر تقدیر اینجانب به خاطر روشن کردن ایرادات فوق تصمیم بر تدوین این پایان نامه نمودم.