مسوولیت پزشکان ،به دلیل اهمیت فوق العاده حیات و سلامتی بشر،همواره مورد توجه انواع نظام های حقوقی بوده است.کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از همین رو و با توجه به انتقادات وارده به مقررات ناظر بر ضمان پزشک در قانون سابق،نظام حاکم بر مسوولیت پزشکان در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392،در جهت تطبیق با واقعیات کنونی جامعه ،با تحولات عمده ای مواجه گردید. بر این اساس،اهتمام پژوهشگر در این رساله،پس از بازشناسی اجمالی مفاهیم و اصطلاحات مرتبط با موضوع ، بررسی ماهیت حقوقی ضمان پزشک از نظر قراردادی یا غیر قراردادی (قهری) بودن و بیان اسباب و مبانی نظری ضمان قهری ،بر مطالعه و تحقیق در خصوص ادله و مبانی ضمان قهری پزشک در فقه ، و سپس بررسی تحولات حقوقی این نظام مسوولیت مدنی در قانون مجازات جدید استوار گردیده است. قانونگذار در قانون جدید ،در وهله اول نظریه تقصیر را به عنوان مبنای ضمان قهری پزشک جایگزین نظریه خطر در قانون سابق کرد، و در وهله دوم اخذ برائت از بیماران را در نظام مبتنی بر تقصیر بی اثر و فقط منقلب نمودن بار اثبات را به عنوان تنها اثر آن قرار داد. همچنین قانونگذار در مقام بیان اسباب ضمان پزشک در کنار تقصیر از قصور پزشکی نیز نام برده،و احسان ،اطلاع بیمار یا پرستار از اشتباه بودن دستور درمانی پزشک،ضرورت و تقصیر بیمار را به عنوان اسباب سقوط ضمان پزشک قرار داده است.