نام پژوهشگر: حمیدرضا بیگزاده شهرکی
مریم کرباسیان حسین مهدوی پور
چکیده نبود و یا ضعف کیفیت مجتمع های بین راهی برای اقامت و خدمات رسانی، یکی از مشکلات عمده مسافرین برای سفرهای زمینی است. مسائلی همچون سطح پایین خدمات و محیط نامطلوب و رابطه نامناسب بناها با مکان، طبیعت و فرهنگ آن محل باعث شده تا تصویر ذهنی نه چندان خوبی را از آن محیط در ذهن بیننده القا نماید. در حالی که مقوله کیفیت محیطی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و بی توجهی به آن موجب کاهش سرزندگی و افزایش نارضایتی مسافران از سفر و محل اقامتشان می گردد. حس مکان و رابطه ساختمان با محیط از عوامل مهم ادراک فضاست و ارتباط افراد با محیط و حفظ آن محیط را باعث می شود. بی تردید عوامل کالبدی محیط، ویژگی ها و کاربردهای آن باعث ادراک بهتر محیط و بنای قرار گرفته در آن محیط می گردد. اقامتگاه ها و خدمات بین راهی پاسخگوی نیازهای گروه های مختلف مسافر بوده و همچنین از مهم ترین ارکان ایجاد امنیت و آرامش راه ها می باشند که علاوه بر رفع نیازها، بستری برای وقوع تعاملات اجتماعی مسافرین نیز فراهم می سازند. اقامتگاهی در حاشیه یک راه کویری، علاوه بر تسهیل فعالیت های مسافرین می بایست برانگیزاننده حس های خاص کویری که موجب پدید آمدن تصویر ذهنی مطلوب مسافرین از کویر و شهرهای کویری می گردد باشد؛ نیز هویت، معانی و مفاهیم ماورایی نهفته در کویر و رضایتمندی بازدیدکنندگان و کاربران را به همراه آورد. این پژوهش به بررسی و بکارگیری پتانسیل های مکان برای طراحی یک اقامتگاه در یکی از مسیرهای منتهی به یزد (کمربند میبد ـ اردکان) می پردازد. در این پژوهش ضمن بررسی سوابق موضوع و تحلیل نمونه هایی از اقامتگاه های بین راهی و تدوین برخی شاخص های منتخب کیفیت، سعی در ارتقا و بهبود کیفیت در طراحی یک اقامتگاه بین راهی در کویر با تأکید ویژه بر استفاده از قابلیت های مکان گردیده است. واژگان کلیدی: مکان، محیط، کویر، سفر، اقامتگاه بین راهی