نام پژوهشگر: محمد صادق اللهیاری
داریوش عشوری لات محله اصغر باقری
آب آبیاری نقش کلیدی در افزایش بهره¬وری کشاورزی و امنیت غذایی دارد و علی¬رغم این اهمیت به دلیل نیازهای فزاینده انسانی و بهره¬برداری بی رویه این منبع حیاتی در حال نزول است. همچنین بسیاری از زمین¬های کشاورزی به دلیل بهره¬برداری بی رویه در معرض فرسایش شدید قرار گرفته اند، این موضوع توجه بسیاری از دانشمندان و سیاست¬گذاران را به خود جلب کرده است. به این منظور، تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر پذیرش شیوه¬های حفاظت از آب و خاک توسط کشاورزان خرده پا در دشت فومنات استان گیلان در سال 1392 صورت گرفته است. شالی¬کاران دشت فومنات (شامل چهار شهرستان شفت، فومن، صومعه¬سرا و رضوانشهر) جامعه آماری این تحقیق را تشکیل داده اند (52086 نفر). حجم نمونه مورد نیاز برای این تحقیق 400 نفر بود. از پرسشنامه به عنوان ابزار اصلی پیمایش استفاده شد. روایی محتوایی (صوری) پرسشنامه توسط جمعی از اعضای هیأت علمی دانشگاه و همچنین کارشناسان سازمان آب و جهاد کشاورزی تعیین شد. پایایی پرسشنامه توسط 30 نفر از شالی¬کاران خارج از نمونه تحقیق تعیین گردید که ضریب آلفای کرونباخ کل پرسشنامه 84/0 بدست آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در آن از ضریب همبستگی پیرسون، اسپیرمن، کای اسکویر و تحلیل رگرسیون بهره گرفته شد. نتایج نشان داد در بین شیوه¬های حفاظت از آب و خاک، پذیرش "شیوه از بین بردن علف¬های¬هرز کانال¬های آبیاری" (2/12 درصد) و "شیوه لایروبی کانال¬های آبیاری" (9/11 درصد) بالاترین سطح پذیرش را در بین شالی¬کاران داشت. همچنین بیش از 54 درصد از تغییرات سطح پذیرش شیوه¬های حفاظت از آب و خاک به وسیله¬ی مدل رگرسیونی متغیرهای دسترسی به تراکتور، دسترسی به نهاده¬ها، دسترسی به قوانین و مقرارت، دسترسی به منابع اطلاعاتی، کانال آب به عنوان منبع آب آبیاری شالیزار ، فاصله خانه تا جاده ماشین¬رو، ارقام مورد کشت، کل هزینه¬های کشاورزی، سن شالی¬کاران ، رضایت از سیاست قیمت¬گذاری، تعداد قطعات زمین، خود مصرفی محصولات تولیدی، کشاورزی به عنوان شغل اصلی قابل پیش¬بینی است. متغیرهای دسترسی به تراکتور و دسترسی به قوانین و مقرارت به مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها در پیشگویی متغیر وابسته داشته¬اند. مهم¬ترین محدودیت¬های پذیرش شیوه¬های حفاظت از آب و خاک شامل "نظام ترویج و مدیریت ضعیف بخش متولی در کشاورزی" و "مشکلات استفاده از ماشین¬آلات برای تهیه زمین زراعی" بودند.
محمد کاظمی محمد حسین منهاج
طرح هادی روستایی، به عنوان نخستین تلاش سازمان یافته و فراگیر ملی برای سازماندهی فضایی روستاهای کشور، مهمترین ابزارمدیریت توسعه روستایی محسوب می¬شود. در این راستا پژوهش حاظر با هدف بررسی اثرات اجرای طرح هادی روستایی بر بهبود سکونتگاهها¬¬¬ی روستاییان بخش خاوه جنوبی شهرستان دلفان انجام شده است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی می¬باشدکه جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه¬ای ومیدانی و تجزیه وتحلیل داده¬ها از طریق نرم افزار spss و استفاده از آزمون -u من ویتنی صورت گرفته است. نتایج حاکی از آن است که اجرای طرح هادی روستایی اثرات قابل ملاحظه و معنا داری بر متغیر¬های، مقررات مقاوم سازی، کیفیت مصالح بکار برده شده، اختصاص دادن فضا جهت پارکینگ، زیبا سازی و نمای ساختمان، احداث حمام و دستشویی، لحاظ نمودن فضای تجاری در ساختمان، حفظ منابع انرژی، توجه به چند طبقه سازی مسکن، دسترسی به کارشناسان و مهندسان ساختمان، تقسیم¬بندی فضای داخلی ساختمان، تهویه ساختمان، دفع بهداشتی فاضلاب خانگی و نورگیر بودن فضای داخلی است ولی در متغیر¬های توجه به مصالح جدید، بکار بردن مصالح بومی و دسترسی به آب شرب بهداشتی اثر قابل ملاحظه¬ای دیده نشده است.