نام پژوهشگر: محمد عالی
محمد عالی براتعلی خاکپور
نظام شهرسازی و برنامه ریزی شهری برای انتخاب کاربریهای شهری و جانمایی آنها در مناطق مختلف شهر و توسعه و ایجاد هر کاربری خاص، نیازمند آگاهی از ویژگیهای سفرسازی و تاثیرات ترافیکی هر کاربری می باشد؛ تا جایگزینی هر کاربری و یا اقدامات کالبدی دیگر با در نظر گرفتن تاثیراتی باشد که در سطح شبکه و نواحی پیرامونی ایجاد می گردد. چنانچه به عملکرد، موقعیت و اندازه کاربری های موثر در تولید و جذب سفر نظیر مراکز تجاری، ورزشی، آموزشی، اداری و تفریحی و ... توجه لازم مبذول نشود موجب بروز سفرهای زاید می گردد. به همین خاطر است که در حال حاضر ضریب سرانه سفر در برخی از شهرهای کشور نظیر تهران با وجود پایین بودن ضریب مالکیت اتومبیل از بسیاری کشورهای صنعتی غربی بیشتر می باشد. شاید مهم ترین راه مقابله با معضلات ترافیکی شهر بجنورد، یافتن روش هایی جهت کاهش تقاضای سفر باشد. در این پژوهش ترافیک بجنورد به عنوان متغیر وابسته و کاربری های تجاری به عنوان متغیر مستقل و موثر بر ترافیک می باشند. و برای تعیین میزان تولید و جذب سفر کاربری های تجاری در هر یک از نواحی و مناطق ترافیکی شهر بجنورد از نرم افزار arcmap استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که بافت مرکزی شهر بجنورد شامل 30 ناحیه ترافیکی، با مجموع 310560 متر مربع مساحت کاربری تجاری ، که 73.89 درصد مساحت کاربری تجاری شهر بجنورد را تشکیل می دهند؛ در مجموع 55.55 درصد از کل سفرهای روزانه شهر را جذب می کنند. و بافت حاشیه ای شهر بجنورد شامل 28 ناحیه ترافیکی، با مجموع 109795 متر مربع مساحت کاربری تجاری ، که 26.11 درصد مساحت کاربری تجاری شهر بجنورد را تشکیل می دهند؛ در مجموع 44.45 درصد از کل سفرهای روزانه شهر بجنورد را جذب می کنند. به عبارت دیگر پر ترافیک ترین مناطق شهر بجنورد جذب کننده بیشترین سفرها با هدف کاربری تجاری نیز می باشند. این امر ضرورت توجه مسئولین شهر بجنورد را به جانمایی صحیح کاربری های شهری بیش از پیش آشکار می سازد.