پژوهش حاضر با هدف بررسی علل اصلی معلولیت های ذهنی، حسی و جسمی- حرکتی کودکان و نوجوانان سنین 7 تا 21ساله شهرکابل در سال 92 انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی و از نوع زمینه یابی بود. به این منظور 200 نفر از کودکان و نوجوانان با معلولیت حسی(نقص شنوایی و نقص بینایی)، ذهنی و جسمی- حرکتی (از هر گروه 50 نفر) سنین 21-7 ساله(104دختر و 96پسر) شهر کابل افغانستان با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در پژوهش شرکت داده شدند. اطلاعات پژوهش از طریق چک لیست بررسی میزان شیوع و فراوانی معلولیت ها (افروز1384) که روایی آن مورد تأیید قرار گرفته، جمع آوری گردید. سپس داده های پژوهش از طریق روش های آمار توصیفی(فراوانی و درصد فراوانی) و استنباطی(خی دو), و با استفاده از نرم افزار آماری spss21، مورد تحلیل و تجزیه قرار گرفت. نتایج نشان داد که مجموعاً عوامل ارثی با 5/36درصد, شرایط دوران بارداری با 29درصد, بیماری ها و حوادث زمان بارداری با 5/26درصد و مشکلات زمان تولد با 8 درصد در بروز معلولیت نقش داشته اند. هم چنین به ترتیب می توان گفت بیشترین علل معلولیت ذهنی در شهر کابل 4/43درصد ارثی, پس از آن 8/35درصد زمان بارداری, 9/18درصد بیماری ها و حوادث زمان رشد 9/1درصد است. علاوه بر این به ترتیب علل معلولیت جسمی حرکتی با 2/32 درصد ارثی, 2/32 درصد زمان بارداری, 5/24 درصد بیماری ها و حوادث و 1/15درصد مشکلات زمان تولد می باشد. از طرفی به ترتیب علل معلولیت بینایی 40 درصد بیماری ها و زمان رشد, 9/28 درصد ارثی, 20 درصد زمان بارداری و 1/11 درصد بیماری ها و حوادث زمان رشد می باشد. ضمن اینکه به ترتیب علل معلولیت شنوایی 9/42 درصد ارثی, 6/28 درصد زمان بارداری, 5/24 درصد بیماری ها و حوادث و 1/4درصد مشکلات زمان تولد تشخیص داده شد. علاوه بر این یافته ها نشان داد جدا از تفاوت های جزئی بین گروهها، عوامل ارثی و قبل از تولد بیشترین سهم را بعنوان علت ایجاد کننده معلولیت، دارا بودند و این اولویت در تاثیرگذاری هر دوجنس نیز مشهود می باشد. بنابر این می توان نتیجه گرفت که در بروز معلولیت های حسی(نقص شنوایی و نقص بینایی)، ذهنی و جسمی- حرکتی، عوامل مختلفی نقش دارند که از بین آن ها عوامل ارثی نقشی تعیین کننده و مهمتری را داراست، لذا می طلبد که مسولان و نهادهای مرتبط با امر سلامتی و بهداشت در کشور افغانستان این مهم را مورد توجه ویژه قرار داده و در سیاست گذاری کلان و خُرد و نیز برنامه ریزی های مربوط به سلامتی و بهداشت؛ مشاوره خانواده، مشاور? پیش از ازدواج و آموزش والدین را مد نظر قرار دهند.