کشف ملاکات احکام و خصوصاً جستجو پیرامون جایگاه مصالح و مفاسد نفس الامری در اصول و قواعدمهم شریعت، همواره بین فقها و اصولیون مسلمان مورد بحث قرارگرفته است. دراین پژوهش، سوال اصلی این است که «آیااحکام شریعت ازمصالح ومفاسد نفس الامری تبعیت دارند؟» حال اگرپاسخ این سوال مثبت باشد، آیاامکان فهم مصالح ومفاسدمورد نظرشارع وجود دارد؟ و ثمرات و تبعات کشف این مصالح ومفاسدچیست؟ این تحقیق با بیان نظرات موافقان ومخالفان و برگزیدن نظر برتر، سعی در روشن ساختن مصلحت مورد نظرشارع درتشریع احکام حکومتی دارد؛ زیرا اعتبارسنجی و بازخوانی نقش حاکم شرع (ولی فقیه) دراصدار حکم حکومتی از ضروریات جامعه امروز به حساب می آید. این نوشتار که با روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته است، تبعیت احکام ازمصالح ومفاسد نفس الامری را تبیین نموده و به این مطلب اذعان داشته است که امکان فهم مناطات وملاکات احکام برای عقل انسان وجود دارد.