افزایش غلظت لیپوپروتئین (a) [(lp (a]، یک عامل خطرزای بیماری های عروق کرونر قلب است. از سوی دیگر کاهش غلظت لیپوپروتئین پرچگال (hdl-c) قلب نیز یک عامل خطرزای بیماری های عروق کرونر قلب است. احتمالا لیپوپروتئین (a) تحت تاثیر تمرین ورزشی قرار نگرفته و نسبت به تحریک فعالیت های بدنی و تمرینات ورزشی مقاوم است. هدف پژوهش مقطعی حاضر، تعیین، توصیف و مقایسه غلظت لیپوپروتئین(a) و لیپوپروتئین پرچگال کلسترول سرم خون در گروه های منتخب بود. بنابراین، تاثیر تمرینا ت دو و میدانی بر غلظت لیپوپروتئین(a) و لیپوپروتئین پرچگال کلسترول سرم خون در مردان دونده نخبه ملی و باشگاهی ایران چیست؟ این پژوهش که با روش مقایسه متغیرهای گروه‏های تحت بررسی با استفاده از طرح پژوهشی گروه‏های تمرین و بدون گروه کنترل و بدون پیش‏ آزمون اجرا شد. آزمودنی‏های این پژوهش شامل سه گروه مردان دونده سرعتی 100 و 200 و 400 متر به تعداد 9 نفر ( سن: 3.43 ± 22.44 سال و شاخص توده بدنی: 1.99± 22.44 kg.m-²) ، نیمه استقامتی 800 و 1500 متر به تعداد 5 نفر ( سن: 2.54 ± 19.00سال و شاخص توده بدنی: 1.49 ± 20.06kg.m-²) واستقامتی 3000 و 5000 متر به تعداد 9 نفر ( سن: 2.66 ± 20.11 سال و شاخص توده بدنی: 1.88 ± 21.34 kg.m-²) بودند که از بین دوندگان مرد نخبه ملی و باشگاهی داوطلب با حداقل دو سال سابقه ورزشی به صورت هدف‏دار در دسترس گزینش شدند. متغیرهای وابسته نیز شامل غلظت ناشتای لیپوپروتئین (a) (سرعتی: 7.08± 15.66 ، نیمه استقامتی: 7.15 ± 11.20 واستقامتی: 9.98 ± 16.00 mg.dl-1 ) و لیپو پروتئین پرچگال کلسترول (سرعتی: 7.12 ± 42.66 ، نیمه استقامتی: 3.91 ± 42.40 واستقامتی: 9.43 ± 47.44 mg.dl-1) سرم خون بود که با استفاده از کیت های آزمایشگاهی پارس آزمون و با روش الایزا بر حسب میلی گرم در دسی لیتر اندازه گیری شد. نمونه‏ها ی خون در فاصله ساعت‏های 7 تا 8 صبح از ورید آنتی کوبیتال چپ ، پس از 12-9 ساعت ناشتایی اخذ شد. طبیعی بودن توزیع و تجانس واریانس های متغیرهای پژوهش به ترتیب با آزمون های کولموگروف- اسمیرنوف و لوین محاسبه شد. برای مقایسه متغیرها از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون پی گیری توکی استفاده‏شد (p ? 0.05 ) .نتایج نشان داد که بین غلظت لیپوپروتئین (a) سرم خون دوندگان مرد نخبه دوهای سرعت ،نیمه استقامت واستقامت تفاوت معنی دار وجود ندارد (p= 0.813, f (2, 36) = 0.208). نتایج نشان داد که بین غلظت لیپو پروتئین پرچگال کلسترول سرم خون دوندگان مرد نخبه دوهای سرعت ،نیمه استقامت واستقامت تفاوت معنی دار وجود ندارد (p = 0.749, f (2, 36) =0.291). نتایج نشان داد تفاوت غلظت لیپوپروتئین (a) و لیپو پروتئین پرچگال کلسترول سرم خون دوندگان مرد نخبه دوهای سرعت ،نیمه استقامت واستقامت به منظور مقایسه غلظت لیپوپروتئین(a) و لیپوپروتئین پرچگال کلسترول سرم خون و تعیین تاثیر تمرینا ت دو و میدانی بر غلظت لیپوپروتئین(a) و لیپوپروتئین پرچگال کلسترول سرم خون در مردان دونده نخبه ملی و باشگاهی ایران معنی دار نبود. لذا به نظر می رسد که تمرین ورزشی بر تغییرات لیپوپروتئین ( a) و لیپوپروتئین پرچگال کلسترول سرم تاثیر مفید و مطلوبی نداشته و نیاز به تعقیق و مطالعه بیشتری می باشد.