نام پژوهشگر: مهین شیخ انصاری
مهین شیخ انصاری حمید عبداللهیان
مساله این مطالعه ارزیابی تاثیر کاربری در فیسبوک بر روند مدرنیزه و دموکراتیزه شدن روابط اجتماعی کاربران جوان تهرانی فیسبوک است. روش جمع آوری این تحقیق ترکیبی است و از چهار روش 1- مشاهده مشارکتی و مستقیم 2- مصاحبه آنلاین 3- پیمایش 4- گروههای متمرکز برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. در روش پیمایش از دو میدان تحقیق متفاوت (آنلاین و آفلاین) استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق در روش پیمایش دانش آموزان ساکن تهران که کاربر اینترنت هستند، در نظر گرفته شد. حجم نمونه نهایی روش پیمایش در مجموع بالغ بر 1632 نفر شد. نتایج روش پیمایش نشان می دهد که میانگین سرمایه اجتماعی پیوند بخش، پیوند مدار و نگهدارنده و مدارای اجتماعی و اخلاقی کاربران فیسبوک بیشتر از کسانی است که عضو فیسبوک نیستند. همچنین بین افزایش شدت استفاده از فیسبوک و سرمایه اجتماعی پیوند بخش و سرمایه اجتماعی نگهدارنده و مدارای اجتماعی و اخلاقی کاربران فیسبوک در سطح 05/0 همبستگی مثبت وجود دارد. به عبارتی کاربری در فیسبوک سرمایه اجتماعی پیوند بخش، مدارای اجتماعی و اخلاقی و نسبی گرایی را افزایش می دهد و به روند مدرنیزه شدن روابط در جامعه کمک می کند. همچنین نتایج مشاهده مشارکتی و مستقیم نشان می دهند که پایه کنش مفاهمه ای – ارتباطی در فضای مجازی فیسبوک در بین کاربران ایرانی فراهم است و کاربری در فیسبوک سبب نهادینه شدن اخلاق گفت و گو، خود افشایی، نظم اطلاعاتی باز و باز اندیشی رویدادهای تاریخی، مسائل اجتماعی و سیاسی بین کاربران ایرانی می شود که تمامی این موارد باعث مدرنیزه شدن روابط کاربران فیسبوک می شوند. دستاوردهای این تحقیق به این واقعیت مربوطند که محیط آنلاین ضرورتاً به فروپاشی روابط اجتماعی منتهی نمی شود و فیسبوک پیوندهایی ضعیف را که در اثر زندگی شهری تضعیف شده اند، تقویت می کند و باعث انسجام، مدرنیزه و دموکراتیزه تر شدن جامعه می شود. فیسبوک از افول سرمایه اجتماعی به دلیل تغییر مکان و جابجایی جلوگیری می کند و فرصتهایی را در اختیار کاربرانش قرار می دهد تا تواناییهای خود را محک بزنند. واژگان کلیدی: الیسون، آنلاین، دموکراتیزه، سرمایه اجتماعی پیوند بخش، سرمایه اجتماعی پیوند مدار، سرمایه اجتماعی نگهدارنده، فازی، فیسبوک، گیدنز، مدارای اجتماعی، مدرنیزه