اختلافات مذهبی مسلمانان سه ریشه اصلی دارد: نخستین آن ها موضوع خلافت و جانشینی پیامبراکرم است که بر اثر آن امت اسلام به دو جامعه شیعه و سنی تقسیم شده و فرقه خوارج درنتیجه جدال شدیدی که پس از جنگ صفین و داستان حکمیت در میان مسلمانان روی داد پدیدآمده است. دومین اختلاف مسلمانان در اصول و مسائل اعتقادی است که سبب پیدایش مذاهب کلامی متعددی شده که عمده ترین آن ها مذاهب معتزله، اشاعره و مرجئه است. سومین اختلاف دراحکام و فروع دین است که درنتیجه آن مذاهب فقهی مختلفی پیدا شد که هرکدام از این فرقه ها دارای فقهی جداگانه می باشند. این تحقیق فرقه های سیاسی واعتقادی مهم اسلامی را شرح می دهد، و آراء و نظرات معتزله و اشاعره و مرجئه و دیگر فرق و مذاهب اسلامی و معتقدات آن ها به بحث می پردازد و فرقه های مختلف معتزله را بر می شمارد.برخی از فرقه هامانند داعیان شیعه قبل از ظهور حکومت عباسی و برخی مانند خوارج در زمان حضور عباسیان به این تثبیت سرعت بخشیدند.با توجه به مطالب عنوان شده نگارنده سعی نمود پژوهشی با عنوان « نقش فرق مذهبی و کلامی در تثبیت قدرت عباسیان » انجام دهد. لذا برای انجام پژوهش دقیق و مناسب با استفاده از شیوه مطالعات تاریخی انجام شده و همین طور استفاده از روش کتاب خانه ای ابتدا با رجوع به منابع اصلی و سپس مأخذ معتبر اقدام به این امر نموده است. آن چه از این پژوهش حاصل شده این است فرق مذهبی وکلامی به طرق مختلف در تحکیم و تثبیت قدرت عباسیان اثر مهمی داشته و این از عوامل مهم طولانی بودن حکومت عباسیان بود، به نحوی که می توان از عوامل مهم و اساسی در تثبیت قدرت عباسیان دانست.