آزمایشی به منظور مقایسه ارزش تغذیه ای و فراسنجه های تخمیری و تجزیه پذیری یونجه مناطق کوهستانی و دشتی در مراحل مختلف رشد (قبل از گلدهی، گلدهی و پس از گلدهی) در چین دوم انجام شد. نتایج نشان داد که بین تیمار ها از نظر چربی خام، ماده آلی، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی اختلافات معنی داری وجود داشت (p<0/05). مقدار و نرخ تولید گاز یونجه کوهستانی و دشتی در مراحل مختلف رشد نشان داد که هر دو یونجه (کوهستانی و دشتی) در مرحله قبل از گل دهی پتانسیل تولید گاز بالاتری داشتند (p<0/05). از نظر پارامترهای تخمینی نیز بین هر دو یونجه در مراحل مختلف رشد اختلافات معنی داری وجود داشت (0/05>p). نتایج حاصل از اندازه گیری قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی نشان داد که بین تیمارهای آزمایشی اختلافات معنی داری وجود داشت (0/05>p). با این حال، در میان تیمارهای آزمایشی یونجه کوهستانی در مرحله پس از گل دهی پایین ترین درصد قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی را داشت (0/05>p). نتایج حاصل از تجزیه پذیری نشان داد که یونجه کوهستانی در مرحله گل دهی و نوع دشتی در مرحله پس از گل دهی به ترتیب بالاترین و پایین ترین مقدار بخش سریع تجزیه را دارند. با افزایش مراحل رشد تجزیه پذیری موثر و پتانسیل تجزیه پذیری روند کاهشی داشت. به طور کلی، نتایج نشان داد که ترکیب شیمیایی یونجه کوهستانی و دشتی با هم اختلافات معنی داری دارند که متأثر از شرایط آب و هوایی و نوع خاک و ... می باشد. کلمات کلیدی: یونجه، تجزیه پذیری، تولید گاز، قابلیت هضم، مراحل رشد