نام پژوهشگر: حمید رضا قربان زاده
حمید رضا قربان زاده ابوالفضل رضایی بزاز
سوپرپلاستیسیته به قابلیت افزایش طول مواد تا ازدیاد طول¬های زیاد قبل از شکست اشاره دارد.به خوبی شناخته شده است که وقوع سیلان سوپرپلاستیک به انجام آزمایش در دماهای بالا و وجود یک ریز ساختار ریز دانه، نوعا کمتر از ?m10نیاز دارد. آماده سازی فلزات فوق ریزدانه با اندازه دانه¬های کمتر از یک میکرون از طریق فرآیند تغییر شکل مومسان شدید، فرصت مناسبی را برای دست¬یابی به خواص عالی سوپرپلاستیک در فلزات به دلیل پایداری ریز ساختار تا دماهای متوسط، ایجاد کرده است. در این تحقیق، از فرآیند آهنگری چند محوره به منظور انجام فرآیند تغییر شکل مومسان شدید بر روی آلیاژ آلومینیوم 2024، استفاده شد. در این روش نمونه ابتدا درون قالب در یک جهت فشرده می¬شود و بعد از آن با یک چرخش به نحوی درون قالب قرار می¬گیرد که از جهت دیگر بتواند تحت فشار قرار بگیرد. این فرآیند تا رسیدن به کرنش تجمعی 6/5 تکرار شد. خاصیت سوپرپلاستیسیته آلیاژ آلومینیوم 2024 که با فرآیند آهنگری چند محوره آماده سازی شده به وسیله آزمایش خزش فرورونده در بازه دمایی oc430-340 مورد بررسی قرار گرفت. مقدار فاکتور حساسیت به نرخ کرنش و انرژی فعال¬سازی بدست آمده از آزمایش خزش فرورونده به ترتیب، برابر 5/0 و kj/mol73 محاسبه شد. با توجه به نتایج بدست آمده می¬توان گفت که تغییر شکل سوپرپلاستیک در مواد آماده سازی شده به روش آهنگری چند محوره، با مکانیزم خزشی لغزش مرزدانه¬ها انجام می¬گیرد. این نتایج پتانسیل دستیابی به سوپرپلاستیسیته در آلیاژ معمول تجاری آلومینیوم به روش آهنگری چند محوره را تایید می¬کند.