نام پژوهشگر: عباس نوریان کوشکی
عباس نوریان کوشکی ناصر صفایی
بیماری شانکر سیب در چند سال اخیر در مناطق عمده کشت سیب و به خصوص در استان آذربایجان غربی و شهرستان سمیرم استان اصفهان گسترش زیادی پیدا کرده است و در حال حاضر یکی از بیماریهای مهم سیب در کشور میباشد. بنابراین به منظور شناسایی عوامل قارچی ایجاد کنندهی شانکر سیب در سه منطقه عمده کشت این محصول (آذربایجان غربی، سمیرم و دماوند)، در تابستان 1391 از باغات متعددی نمونهبرداری به عمل آمد. پس از انجام مراحل جداسازی و خالصسازی، در مجموع 90 جدایه خالصسازی گردید. از جدایههای خالص شده 68 جدایه جهت انجام آزمون بیماریزایی روی شاخه بریده انتخاب شدند، سپس جدایههای بیماریزا روی شاخه بریده، براساس ویژگیهای مورفولوژیکی و دادههای مولکولی حاصل از تکثیر ناحیهی its1-5.8s-its2، در سطح گونه شناسایی شدند. در مجموع 4 گونه شامل cytospora cincta (گونه غالب در سه منطقه مورد نمونهبرداری با فراوانی 40 درصد) ، neoscytalidium hyalinum (جدا شده از باغات سمیرم و خمینیشهر استان اصفهان با فراوانی 30 درصد) ، diplodia bulgarica (جدا شده از باغات استان آذربایجان غربی با فراوانی 20 درصد) و eutypa lata (جدا شده از باغات شهرستان خوی در استان آذربایجان غربی با فراوانی 10 درصد) شناسایی شدند. گونهی e. lata برای اولین بار از روی سیب در این تحقیق از ایران گزارش میشود. توانایی بیماریزایی هر یک از گونه های شناسایی شده روی نهالهای دو ساله رقم زرد لبنانی ((golden delicious در شرایط مزرعه بررسی شد. نتایج این آزمون پس از شش ماه (از 5 خردادماه تا 8 آذرماه 1392) نشان داد که سه گونه قادر به ایجاد علائم شانکر هستند. از نظر شدت علائم سه گونه: n. hyalinum، d. bulgarica و c. cincta به ترتیب در درجه اول تا سوم اهمیت قرار گرفتند. همچنین اثر دماهای مختلف 10، 15، 20، 25، 30، 35 و40 درجه سلسیوس روی رشد شعاعی گونههای شناسایی شده روی محیط کشت pda بررسی شد و نتایج نشان داد که دماهای بیشینه، بهینه و کمینه به ترتیب برای گونه n. hyalinum، 40، 30 و 10 درجه سلسیوس، برای گونهی d. bulgarica 30، 25 و 10 درجه سلسیوس و برای گونه e. lata 30، 25-20 و کمتر از 10 درجه سلسیوس و برای گونهی c. cincta 28-27، 20-15 و کمتر از 10 درجه سلسیوس میباشند.