نام پژوهشگر: ریحانه فدایی خشکبیجاری

حقوق مالکیت فکری در طرح های منسوجات سنتی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده حقوق 1393
  ریحانه فدایی خشکبیجاری   محمود صادقی

در طی سالیان اخیر طرح های منسوجات سنتی از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی به عرصه تجارت وارد شده و منافعزیادی را به اشخاص رسانده است، آنان همچنین توانسته اند حقوق مادی و معنوی ناشی از حمایت مالکیت فکری تولید و فرآورده هایی را که با به کارگیری عناصر دانش سنتی اجتماعات بومی و محلی متحقق گردیده را به خود اختصاص دهند. این در حالیست که صاحبان اصلی طرح های منسوجات سنتی نه از حمایت حقوقی مالکیت فکری برخوردار بوده و نه در منافع حاصل از تجاری شدن آن توسط دیگران سهیمند. این تحقیق به تجزیه و تحلیل سیستم مالکیت فکری موجود در دو شاخه معروف مالکیت ادبی و هنری و مالکیت صنعتی می پردازد و قابلیت های مالکیت ادبی و هنری، طرح صنعتی، علایم تجاری، نشانه های مبداء جغرافیایی و کنوانسیون ها و موافقت نامه هایی که برای حمایت از طرح های منسوجات سنتی منعقد نشدند اما به نوعی حمایت را می توان از آنها استخراج نمود را مورد بررسی قرار می دهد و به این نتیجه می رسد که این دو نظام به دلیل ضروری دانستن شرایطی از قبیل اصالت و نو بودن و محدود بودن دوره حمایتی آنها و... قادر به حمایت از طرح های منسوجات سنتی نبوده و تنها در شرایطی خاص از طرح های مبتنی بر سنت، آن هم به مدت محدود حمایت اعطاء می کند و در ادامه ابزارهای حمایتی مکمل سیستم مالکیت فکری موجود را معرفی می کند که عبارتند از: حقوق بشر، قرارداد و موافقت نامه ی دوجانبه، حقوق معنوی و... و در انتها با در نظر گرفتن عوامل موثر در ایجاد یک چارچوب جدید، نظام حمایتی ویژه را پیشنهاد می دهد. واژگان کلیدی: طرح های منسوجات سنتی، مالکیت ادبی و هنری، طرح صنعتی، علایم تجاری، نشان های مبداء جغرافیایی، نظام حمایتی ویژه.