نام پژوهشگر: مهران مهتابی
مهران مهتابی یاسر صمیمی
شناسایی تغییر در پارامترهای فرایند از مسائل حائز اهمیت در کنترل فرایند آماری به شمار می رود؛ چرا که ارائه اطلاعات دقیق¬ در خصوص زمان و الگوی تغییر در پارامترهای فرایند، اقدامات اصلاحی موثرتر را بدنبال خواهد داشت. تغییر در پارامترهای فرایند می¬تواند به صورت مونوتونیک، پله¬ای چندگانه و روند خطی بروز نماید. به طور کلی، مطالعاتی که در زمینه برآورد نقطه تغییر انجام شده است عمدتاً موضوع تغییرات انفرادی پارامترها را مورد بررسی قرار داده¬اند در حالی که یک هشدار در نمودار کنترل ممکن است متاثر از چندین تغییر باشد که عدم کشف آنها می تواند باعث تاخیر یا حتی جهت گیری اشتباه در روند انجام اقدامات اصلاحی باشد. از سوی دیگر، بویژه طی سال¬های اخیر تحقیقات متعدد به بررسی مواردی می¬پردازند که عملکرد فرایند از طریق تحلیل رابطه تابعی بین یک متغیر وابسته و یک یا چند متغیر مستقل به شکل مناسبتری قابل توصیف است. چنین تابعی تحت عنوان پروفایل شناخته می¬شود. مروری بر تحقیقات انجام شده در زمینه شناسایی نقطه تغییر در پایش پروفایل¬ها نشان می¬دهد تا این زمان موضوع تغییرات چندگانه در این زمینه مورد بررسی قرار نگرفته است. در این پژوهش دو روش¬ جهت کشف تعداد و برآورد زمان تغییرات چندگانه در زمینه پایش پروفایل خطی ساده ارائه می شود. روش اول از ایده خوشه بندی پروفایل ها در طول زمان نشأت گرفته و روش دوم بر اساس بکارگیری مکرر آزمون نسبت درستنمایی توسعه یافته است. عملکرد روشهای مذکور با استفاده از شبیه سازی در وضعیت تغییر چندگانه و برای حالتهای گوناگون شیفت در پارامترهای رابطه پروفایل خطی ساده مورد مقایسه قرار گرفته و میزان موفقیت هر روش در کشف تعداد تغییرات به همراه میزان دقت آن در برآورد مکان تغییرات مورد ارزیابی واقع شده است.