نام پژوهشگر: خشایار یزدان پرست
خشایار یزدان پرست ضرغام محمدی
یکی از پیش شرط های تحقق توسعه پایدار در هر منطقه، استفاده بهینه از منابع آب موجود است و این امر بدون شناخت وضعیت کمی و کیفی منابع آب میسر نمی شود. در دهه های اخیر رشد روزافزون جمعیت و به تبع آن افزایش نیاز به آب در بخش های کشاورزی، شرب و صنعت موجب ایجاد فشار مضاعف به منابع آب گردیده است. محدوده مورد مطالعه بیش از مسائل کمی مبتلا به مسائل کیفی آب بر اثر نفوذ زه آب های کشاورزی ناشی از مصرف بی رویه کود و سموم و آلودگی این زه آب ها می باشد. صنایع منطقه نیز آب های زیرزمینی را با آلاینده های شیمیائی و هیدروکربنی خود که بعضاً غیر قابل تصفیه به صورت طبیعی هستند آلوده می نمایند. در این مطالعه غلظت آنیون ها و کاتیون های اصلی، برخی از شاخص های کیفی و غلظت فلزات سنگین نیز مورد بررسی قرار گرفت. آب های منطقه دارای سه تیپ اصلی که شامل تیپ های کلروره، بیکربناته و سولفاته می باشد. تیپ غالب آب های منطقه کلروره می باشد که دلیل اصلی آن گسترش سازند تبخیری گچساران که از نمک تشکیل شده است می باشد. بررسی غلظت آنیون ها و کاتیون های اصلی نشان می دهد که غلظت تمام آنیون ها و کاتیون ها در دشت بیشتر از میزان استاندارد ارائه شده توسط epa برای آب آشامیدنی است. در بررسی غلظت فلزات سنگین مشخص شد که غلظت این فلزات در دشت پایین تر از حد استاندارد می باشد. براساس نتایج برای آبهای زیرزمینی دشت اصفهان یک شبکه پایش طراحی شد که در این شبکه پایش ابتدا مناطق حساس و دارای خطر به آلودگی شناسایی شد. همچنین مهم ترین منابع آلاینده احتمالی نیز در دشت شناسایی گردید. شبکه پایش موجود در دشت اصفهان شامل 35 نقطه بود که بر اساس آنومالی غلظت عناصر اصلی و فرعی و موقعیت مکانی منابع آلاینده تعداد شش نقطه به این شبکه اضافه گردید. در شبکه پایش نهایی تواتر زمانی و انواع متغیرهای مورد نیاز جهت پایش ارائه شده است، بطوریکه در این شبکه 80 درصد نقاط پایش دارای تواتر نمونه برداری با بازه زمانی ماهیانه تشخیص داده شده است که نشان دهنده حساس بودن آبخوان از نظر آلودگی می باشد. یکی از نقاط پایش که به نسبت به پارامترهای کیفی آنالیز شده آلودگی نشان نداد و در حال حاضر برای آلودگی نا مستعد می باشد در بازه زمانی سالیانه و چهار نقطه پایش که نسبت به پارامترهای کیفی آنالیز شده آلودگی نشان ندادند در بازه زمانی فصلی قرار گرفتند.