زهد عدم گرایش به دنیا و امور دنیوی و ترک ما سوی الله به شیوه¬های مختلف است و در هر یک از ادیان و مذاهب، دارای خاستگاهی می¬باشد که در متن و بطن این ادیان نهفته است. در عرفان اسلامی و مکتب یوگا، زهد و اعراض از دنیا یکی از آموزه های اساسی برای وصول به سعادت و رستگاری است. به طوری که پیروان مکتب یوگا بر زهد و ریاضت افراطی تاکید می کنند و خودآزاری و تحمل سخت ترین شکنجه ها را تنها طریق وصول به نجات و موکشه(رهایی) می دانند و آن را اساس تعالیم خود قرار داده اند. در سده های آغازین اسلامی نیز عارفان و صوفیان زندگی زاهدانه ای داشته اند که از طریق زهد و ریاضت خود را به مقام فنا می رساندند تا جایی که حضرت علی(ع) همگان را به زهد و سادگی و داشتن روح آزادگی و بهره مندی از مواهب دنیوی در حد نیاز سفارش می کند. از این رو در این پژوهش برآنیم تا زهد و ریاضت را به عنوان آموزه¬ای مهم در عرفان اسلامی و مکتب یوگا مورد بحث و بررسی و مقایسه قرار دهیم.