حمل و نقل و ترافیک و شیوه برقراری ارتباط با آن، از مهمترین مسائل پیچیده زندگی مدرن به شمار می آید که برای مهار و روان سازی آن اقدامات بسیاری صورت پذیرفته است. موثرترین اقدامات، افزایش کارایی سیستم حمل و نقل عمومی شهری از طریق تشویق و ترغیب شهروندان به استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی، همراه با اعمال روشهای مهندسی است. هدف از تحقیق، بررسی تصورات شهروندان از عوامل موثر ترافیک شهری بویژه استفاده از خودروی شخصی و شناسایی نقشه های شناختی آنان و تاثیر گذار بر رفتارشان در جهت بهبود رفتار ترافیکی شهروندان و کاهش ترافیک در شهر ساری می باشد. پژوهش حاضر کاربردی است و روش تحقیق آن توصیفی - تحلیلی مبتنی بر شیوه اسنادی و استدلالی است. برای جمع آوری اطلاعات از دو شیوه کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. در مرحله میدانی، حجم نمونه مطابق فرمول گوکران، چهارصد نفر تعیین شد که به طور تصادفی منظم، پرسشنامه ها بین شهروندان ساروی توزیع و تکمیل گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد، ساختار شبکه معابر شهری و طرح های محدودیت ترافیکی با میانگین رتبه ای کل 3.93 وضعیت موجود سیستم حمل و نقل عمومی با میانگین رتبه ای کل 3.64 نحوه برنامه ریزی و نظارت سیستم حمل و نقل عمومی با میانگین رتبه ای کل 3.61 مجموع عوامل فرهنگی با میانگین رتبه ای کل 3.37 در استفاده شهروندان از خودروی شخصی تاثیر دارد. همچنین شیوه ها و سطوح مختلف آموزش ترافیکی با میانگین رتبه ای کل 4.17 مشوق های خرید از پیرامون شهر با میانگین رتبه ای کل 4015 بر بهبود ارتقاء ترافیکی و نهایتا در کاهش ترافیک شهری تاثیر گذار می باشند. با انجام اقداماتی همچون، تسریع در بهسازی و احداث خیابانها و پلهای غیر همسطح، افزایش تعداد خطوط و اتوبوسها شهری، مکان یابی صحیح ایستگاه ها، حرکت منظم سرویسها در فاصله زمانی مشخص ، کنترل و نظارت دقیق بر عملکرد آنها در استفاده از حمل و نقل شهری موثرند. همچنین گنجانیدن مطالب مناسب در متون آموزشی مدارس و دانشگاهها و پخش از طریق رسانه های همگانی، جانمایی اصولی علایم در شبکه معابر شهری، احداث مراکز تجاری و تفریحی در نقاط پیرامون شهر در بهبود رفتار ترافیکی شهروندان موثر می باشد.