نام پژوهشگر: حمیدرضا رمضانی زارع

تصحیح و تحقیق دیوان فطرت مشهدی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  حمیدرضا رمضانی زارع   محمدرضا موحدی

میرزا معزالدین محمد موسوی خان فطرت فرزند میرزا فخرا و نواده دختری یکی از علمای بزرگ مشهد به نام «محمد زمان مشهدی » است که در سال 1050 هـ . ق در مشهد به دنیا آمد.در جوانی به اصفهان رفت و پس از تحصیلات دینی و ادبی به هند مهاجرت کرد.در آنجا مورد توجه اورنگ زیب، پادشاه هند قرار گرفت و هم داماد او شد. او در هند به مناصب بلند دیوانی رسید و در سال 1101هـ در همانجا از دنیا رفت. اشعار به جامانده از او در سبک هندی و عمدتاً غزل عاشقانه است. بسیاری از غزل های او در نسخه های موجود ناتمام و کمتر از پنج بیت است. همچنین از او شش رباعی، یک مثنوی ناتمام و پنج قصیده باقی مانده است. دو قصیده از پنج قصید? موجود او در مدح اهل بیت (ع) است، اولی در منقبت امام علی (ع) و دیگری در ستایش امام علی بن موسی الرضا (ع). مثنوی ناتمام او بیست و شش بیت دارد و تنها در یکی از نسخه ها دیده می شود. به نظر می رسد شاعر قصد سرودن ساقی نامه ای در بحر متقارب داشته که ناتمام مانده و یا کامل شد? آن به دست ما نرسیده است. در این پایان نامه علاوه بر تصحیح دیوان، زندگی شاعر و ویژگی های اشعارش بررسی شده است.