نام پژوهشگر: وحید حسینی فر
وحید حسینی فر احمد نیک نام
ایران یکی از زلزله خیز ترین کشورهای جهان می باشد و یکی از مهمترین بخشهایطراحی سازه ها که امروزه به طور گسترده ای مورد توجه مهندسان و طراحان سازه کشور قرار گرفته است طراحی سازه ها در برابر بارهای جانبی به خصوص بارهای جانبی ناشی از زلزله می باشد. یکی از موضوعات بسیار مهم که در مورد آن بحثهای بسیار زیادی در زلزله شناسی و مهندسی زلزله شکل گرفته است رابطه معروف گوتنرگ ریشتر است که به طور گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته است این رابطه به شکل log(n)=a-bm است که توزیع بزرگاهای زلزله ای را نشان می دهد n تعداد رخدادهای با بزرگای بزرگتر یا مساوی m را نشان می دهد موضوع دیگری که ا مروزه بسیار مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است تحلیل خطر زلزله به روش احتمالاتی probabilistic seismic hazard analysis می باشد این مطالعات و مطالعات نظیر به خصوص برای مناطق با لرزه خیزی بالا بسیار مهم و ضروری است در استاندارد زلزله ایران (استاندارد 2800) از معادله زیر برای محاسبه نیروی استاتیکی معادل زلزله استفاده می شودکه a شتاب مبنای طراحی در روی پی b ضریب پاسخ r ضریب کاهندگی یا شکل پذیری (که از خواص شکل پذیری سازه و همچنین over strength ناشی می شود و i ضریب اهمیت و بالاخره w وزن سازه می باشد. در این محاسبه مهمترین عامل مقدار منطقی و مناسب برای شتاب طراحی در زیر پی می باشد. استاندارد ایران این پارامتر را برای چهار منطقه از کشور با خطر نسبی بسیار زیاد زیاد متوسط و کم مشخص کرده است اما با توجه به وسعت کشور و ه مچننی تنوع زمینها گسلهای موجود در سراسر کشور به نظر می رسد بهینه بندی کشور به جهان منطقه از دقت کافی و مناسب به خصوص برای سازه های با اهمیت نسبی بالا برخوردار نمی باشد. به همین علت تلاشهای زیادی در جهت رفع این معضل و رسیدن به دقت بالاتر جهت محاسبه نیروهای جانبی ناشی از زلزله صورت گرفته است. تحلیل خطر زلزله به روش احتمالاتی یکی از روشها است که به کرات در کشور انجام شده است در تمامی این پژوهشها تحلیل خطر زلزله بر اساس یک مقدار ثابت bیعتنی ضریب لرزه خیزی ثابت برای سایت مورد نظر انجام شده است با توجه به پراکندگی داده ها و اطلاعات در مورد زلزله های به وقوع پیوسته در نقاط محتلف کشور و همچنین تحقیقات دانشمندان بسیار زیادی که در زمینه رابطه گوتنبرگ –ریشتر تحقیق کرده اند به نظر می رسد رابطه خطی گوتنبرگ ریشتر برای بعضی مناطق از دقت مناسب و کافی برخوردار نمی باشد لذا در این پژژوهش سعی شده است اینکار با در نظر گرفتن مقدار متغیر برای b انجام شود و نتایج آن با نتایج قبلی و آیین نامه ایران مقایسه گردد. در اینجا مشاهده می شود که در بعضی از ساختگاه ها اختلاف نتایج تحلیل خطر به روش احتمالاتی با دو روش مقدار ثابت ومتغیر b به 15? می رسد به نظر می رسد برای افزایش دقت این تحلیل در بعضی ازساختگاه ها باید از رابطه درجه دوم گوتنبرگ ریشتر استفاده شود.