سیستم های چند عامله ابزاری برای گسترش هوش مصنوعی توزیع شده می باشد و در عرصه های مختلف علمی مورد استفاده و بهره برداری قرار گرفته است. یکی از حوزه های کاربردی سیستم های چند عامله سیستم های تولیدی است که با توجه به پیچیدگی این سیستم ها وجود ابزار قدرتمندی برای تصمیم گیری و حل مسئله همچون سیستم های چند عامله به وضوح احساس می شود. یکی از مسائل بسیار پیچیده مطرح در سیستم های تولیدی، زمانبندی بلادرنگ سیستم های تولیدی پویا است که در این پژوهش با استفاده از راهکار چندعامله به حل این مسئله پرداخته شده است. برای دستیابی به این هدف در این پژوهش ابتدا مفاهیم ضروری سیستم های چندعامله وحل مسائل با استفاده از آن در فصل اول تشریح شده و سپس برای روشن شدن اهمیت کاربرد سیستم های چند عامله و نیز پژوهش در این حوزه دانشی د رفصل دوم گستره وسیعی از کاربردهای سیستم های چند عامله به طور مختصر مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل سوم مروری بر راهکارهای سنتی حل مسائل زمانبندی پویای تولید و مقایسه آن با راهکار چند عامله صورت پذیرفته که به موجب آن برتری های سیستم چندعاملی نسبت به راهکارهای پیشین نشان داده شده است. در فصل چهارم مدل چندعامله توسعه داده شده در این پژوهش تشریح می شود این مدل که مبتنی بر هوشمندی جامعه مورچگان می باشد نسبت به سایر راهکارها و مدل ها دارای چندین برتری است اول اینکه فرض های ساده ساز قبلی کنار گذاشته شده و شرایط مسئله به واقعیت نزدیکتر می باشد دوم اینکه توابع هدف جامع تر و کاراتری مورد استفاده قرار گرفته که بقاء سازمان تولیدی را در بازار رقابتی امروز تضمین می نماید سوم اینکه این مدل توانایی پاسخگویی بلادرنگ و پویا به تغییرات و اختلالات محیطی را دارا می باشد. در فصل پنجم به منظور بررسی مدل پیشنهادی و اندازه گیری کارایی و توانایی آن در ابتدا یک ابزار شبیه سازی چند عامله سیستم تولیدی پویا توسعه داده شده که از آن به منظور شبیه سازی مدل پیشنهادی و مقایسه کارایی آن با مدل های قبلی مورد استفاده قرار گرفته است. این ابزار نیز در نوع خود منحصر به فرد بوده و قادر به شبیه سازی کلیه سیستم های چند عامله تولیدی پویا می باشد. نتایج عددی بدست آمده حاکی از برتری مدل پیشنهادی در این پژوهش نسبت به مدل های قبلی می باشد. در انتها نیز پیشنهاداتی برای تحقیقات آینده ارائه شده است که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود : کنار گذاشتن سایر فرضیات ساده ساز از قبیل عدم محدودیت حمل ونقل، تنظیم پویای پارامترهای مدل چند عامله به گونه ای که بحرانی بودن موعدهای تحویل در تصمیم گیری ها بیشتر و بهتر دخیل شود و نیز توسعه ابزار شبیه سازی به گونه ای که به یک محیط گرافیکی شبیه سازی سیستم های چند عامله تولید پویا تبدیل شود.