در جهان امروز محصولات فرآیندهای تخمیری، خصوصات اسیدهای آمینه دارای جایگاه ویژه ای می باشند. لیزین به عنوان دومین اسید امینه مورد توجه ، در فرآورده های خوراکی دارای ارزش خاصی است. پارامترها و شرایط عملیاتی مختلفی در میزان رشد و تولید محصول در میکروارگانیسم های تولید کننده لیزین نقش دارند. لذا لازم است پارامترهای موثر شناسایی شده و مقادیر بهینه آنها تعیین گردند. در این مطالعه بررسی اجمالی درباره اثر پارامترهای مختلف در رشد و تولید لیزین، انجام گردیده و سپس شرایط با استفاده از دو گونه باکتری گورینه باکتریوم گلوتامسیوم ptcc 1603 و بر روی باکتریوم فلاوم ptcc 1532 و دو نوع محیط کشت سنتزی (گلوکز) و پیچیده (شیره خرما) بهینه سازی شده است. شیره خرما از محصولات عمده کشاورزی بوده و با توجه به مقدار ضایعات بالا و امکان رشد باکتری های تولید کننده لیزین به کمک شیره خرما، می توان با استفاده از آن به محصولی با کیفیت مناسب و صرفه اقتصادی بیشتر دست یافت. با توجه به مقادیر بهینه سازی شده در طی یک کشت 6 روزه ، در محیط کشت سنتزی حاوی 10 ? گلوکز می توان برای کورینه باکتریوم گلوتامسیوم به مقدار تولید لیزین 73/5 گرم بر لیتر و برای بروی باکتریوم فلاوم به میزان تولید 98/4 گرم در لیتر رسید. در شرایط بهینه نهایی و به ترتیب در محیط های حاوی 5? شیره خرما، تولید لیزین برای کورینه باکتریوم گلوتامسیوم به مقدار 42/5 گرم بر لیتر و 10? شیره خرما برای بروی باکتریوم فلاوم به مقدار تولید 35/4 گرم بر لیتر رسیده است.