واکنش تسهیم نامتناسب تولوئن، یک روش صنعتی مهم و رایج برای تولید بنزن و زایلن ها از تولوئن است. زایلن ها ماده اولیه مهمی برای تولید بسیاری از مواد شیمیایی و پتروشیمیایی هستند و به دلیل افزایش تقاضای جهانی پارازایلن، این واکنش در سال های اخیر اهمیت صنعتی بسیاری پیدا کرده است. در فرآیندهای صنعتی، این واکنش در راکتورهای بستر ثابت و در مجاورت کاتالیست های اسیدی زئولیتی انجام می شود. دو فرآیند مهم برای انجام این واکنش در صنعت به نام های tatoray و px-plus وجود دارند. در این پایان نامه، این دو فرآیند تشریح شده اند و راکتورهای این دو فرآیند، با یک مدل ریاضی طراحی شده اند. نتایج حاصل از مدل، با نتایج آزمایشگاهی ارائه شده توسط محققین، مقایسه شده اند و به این ترتیب مدل ها اثبات شده اند. بهینه سازی راکتورها به کمک مدل بدست آمده، هدف بعدی است که در این پایان نامه محقق شده است. در نهایت، راکتورهای دو فرآیند، در شرایط بهینه با هم مقایسه شده اند. نتایج این مقایسه به صورت زیر است: • تبدیل تولوئن در مورد هر دو فرآیند، مقـداری در حدود (5 30)% است. • بازده محـصـول پارازایلـن بـرای فـرآینـد px-plus چندین برابر بازده فرآیند tatoray است. • انتخابگری فرآیند px-plus برای ایزومر پارا حدود 90% است. • نسبت مولی بنزن به زایلن حاصل شده، در فرآیند px-plus بالاتر از فرآیند tatoray است. • برای رسیـدن به شـرایط بهیـنه عملـکرد، فرآیـنـد px-plus دما و زمان اقامت بالاتری نیاز دارد.