کلید واژه ها: lobesia botrana ، gis، gps، توزیع فضایی، پراکنش چکیده: کرم خوشه خوار انگور (lep., tortricidae)lobesia botrana den. & schiff. یکی از مهم-ترین عوامل خسارت¬زای انگور در ایران و در جهان محسوب می¬شود که علاوه بر خسارت مستقیم، انگور¬ها را نسبت به ابتلا به بیماری پوسیدگی خاکستری مساعد می¬کند. استفاده از آفتکش¬ها برای کنترل این آفت در دراز مدت، علاوه برهزینه های بسیار زیاد ناشی از سمپاشی باعث ایجاد نژاد¬های مقاوم به سموم، نابودی دشمنان طبیعی و اثرات مخرب زیست محیطی شده است. جهت بررسی نحوه توزیع و پراکنش تخم¬ها و لاروهای کرم خوشه¬خوار درشهرستان هوراند، در سال 1391 اقدام به نمونه¬برداری از مراحل تخم و لارو این آفت در سه تاکستان با استفاده از gps و سپس تهیه نقشه پراکنش و مناطق پرخطر این مراحل با استفاده از فناوری gis گردید. همچنین در این پژوهش ترجیح تخمگذاری افراد ماده کرم خوشه¬خوار انگور روی سه واریته محلی نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل نقشه¬های پراکنش و مناطق پرخطر تهیه شده برای مراحل تخم و لاروی l. botrana نشان دهنده معنی داری پراکنش زمانی و مکانی جمعیت، تاثیر پوشش گیاهی مناطق مجاور تاکستان¬ها بر تراکم جمعیت و همچنین حضور درصد بالای آلودگی در حواشی تاکستان¬ها و مخصوصا در حاشیه مجاور مراتع بود. در بررسی ترجیح تخمگذاری افراد ماده l. botrana روی سه واریته محلی نیز مشخص شد که رقم عسگری دارای بیشترین ترجیح پذیری جهت تخم¬ریزی بوده و پس از آن رقم مسکات و انگورسیاه به ترتیب در درجه دوم و سوم قرار دارند. همچنین بالاترین میزان تخمریزی در اوایل شهریور، مقارن با زمان رسیدگی ارقام مورد مطالعه صورت گرفت. بنابراین آگاهی از نحوه پراکنش وتوزیع فضایی تخم ولاروهای کرم خوشه¬خوار انگور باعث بهبود استراتژی¬های کنترلی و فراهم کردن بستر لازم برای هدفمند نمودن سمپاشی¬ها می¬گردد و همچنین تصمیم گیری در خصوص راهکارهای اقتصادی، مناسب و کم ضرر را جهت کنترل آفت امکانپذیر می¬سازد.