نام پژوهشگر: ناصر میاندشتی
بنت الهدی ایزدی کورش رضایی مقدم
توسعه کسب و کارهای کوچک، عنصری حیاتی در ایجاد بازارهای اقتصادی پویا و توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورهای در حال توسعه است. در سه دهه پیش نگاه اقتصاددانان به صنایع بزرگ به عنوان موتور رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال، نوآوری و رقابت جهانی بوده است. بنگاه های کوچک و متوسط از جمله مؤثرترین عوامل در رشد و توسعه سیستم های اقتصادی و اجتماعی هر کشوری محسوب می شوند؛ که قابلیت رقابت با صنایع بزرگ را دارند از این رو مورد توجه مسئولین و دولت مردان کشورها قرار گرفته اند. در شرایط فعلی ایران، حرکت به سمت کسب و کارهای کوچک امری لازم و ضروری است. در کشور ما بیش از 90 درصد کل واحدهای تولیدی در گروه صنایع کوچک و متوسط قرار می گیرند، که اخیراً با اجرای طرح هایی مانند بنگاه های زود بازده و ساماندهی مشاغل خانگی بر تعداد متقاضیان اجرای کسب و کارهای کوچک افزوده شده است. توسعه کارآفرینی مقوله مهمی است که دولت ها با اجرای برنامه ها و سیاست هایی در راستای آن گام بر می دارند. در هر کشوری بنا به مقتضیات آن، اهداف خاصی در راستای منافع آن کشور از توسعه کارآفرینی مد نظر است. این تحقیق با هدف کلی شناسایی سازه های مؤثر بر توسعه فرآیند کارآفرینی بر آن است تا راهکارهایی برای توسعه کارآفرینی در کسب و کارهای کوچک کشاورزی ارائه دهد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی است، که به روش پیمایشی انجام گرفته و داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری شده است. برای تعیین روایی پرسشنامه از روش اعتبار محتوایی و برای سنجش میزان پایایی آن نیز از مطالعه راهنما استفاده شد. جامعه آماری تحقیق را مدیران کسب و کارهای کوچک کشاورزی که از طریق طرح های ساماندهی مشاغل خانگی و بنگاه های زود بازده کارآفرین اقدام به ایجاد کسب و کار نموده اند، تشکیل می دهد؛ که از بین آنها تعداد 257 نفر با بهره گیری از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss و از تکنیک های آماری توصیفی، استنباطی، رگرسیون و تحلیل عاملی بهره گرفته شد. مطابق با نتایج تحقیق، توسعه کارآفرینی در کسب و کارهای کوچک کشاورزی یک فرآیند شامل سودآوری، انطباق با شرایط (انعطاف پذیری)، رضایت مشتری و کارکنان، رقابت پذیری، تجاری سازی ایده، حفظ محیط زیست، اشتغال زایی، نوآوری در محصول یا خدمات، پایداری کسب و کار، حفظ محیط زیست و توسعه منطقه می باشد؛ که از فرد، سازمان و محیط تأثیر می پذیرد. مطابق با نتایج پژوهش، فضای کسب و کار، بکارگیری مدیریت دانش، تجربه قبلی، وجود ویژگی های شخصیتی مانند خلاقیت و برخورداری از مرکز کنترل درونی، حمایت دولت و بهبود فضای کسب و کار همراه با مهارت های مدیریتی از عوامل پیش بینی کننده تغییرات توسعه کارآفرینی در کسب و کارهای کوچک خانگی می باشد. از عوامل تاثیر گذار بر توسعه کارآفرینی بنگاه های زود بازده نیز مهارت های مدیریتی، پیاده سازی مدیریت دانش، فضای کسب و کار، آموزش های خود گردان و سیاست های دولت می باشد. بر طبق تحلیل عاملی این کسب و کارها برای فرآیند توسعه کارآفرینی بیشتر با موانع مالی، موانع بازار، موانع اطلاعاتی و موانع قانونی رو به رو می باشند. در این تحقیق به منظور توسعه کارآفرینی کسب و کارهای کوچک پیشنهادات کاربردی مطابق با نتایج تحقیق ارائه شده است.