نام پژوهشگر: امید علی اکبرپور صحبت آبادی
سحر نصیری محمد فیضیان
آلودگی خاک با فلزات سنگین ناشی از به کارگیری لجن فاضلاب، کود های شیمیایی و فعالیت-های صنعتی بسیار گسترده می¬باشد و نگرانی¬های زیست محیطی و سلامت عمومی را در مناطق متعددی از جهان افزایش داده است. تیمار¬های غیر متحرک کننده آبشویی و قابلیت استفاده زیستی فلزات سنگین را توسط فرآیند¬های متنوع جذب در خاک¬های آلوده کاهش می¬دهد. آزمایشات ستون¬های آبشویی برای بررسی میزان تحرک و توزیع روی، کادمیوم و سرب تحت تاثیر تیمار¬های آلی (کمپوست، کود دامی، کود مرغی و بقایای گندم) و شیمیایی (زئولیت) در خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان آماده شدند. هر ستون توسط آب مقطر به مدت 40 روز آبشویی شد. در پایان آزمایشات آبشویی، جزء¬بندی فلزات سنگین در نمونه¬های خاک با روش عصاره¬گیری متوالی انجام شد. کود دامی و کود مرغی آبشویی فلزات سنگین را در مقایسه با خاک شاهد افزایش دادند. کود دامی و کود مرغی به طور معنی¬داری غلظت روی و کادمیوم را در زهاب¬ها افزایش دادند. زئولیت غلظت سرب، کادمیوم و روی را در زهاب¬ها کاهش داد. کمپوست زباله غلظت فلزات سنگین را در زهاب¬ها کاهش داد. بقایای گندم غلظت روی و کادمیوم را در زهاب¬ها کاهش داد در حالی که غلظت سرب را در زهاب¬ها افزایش داد. مقدار فلزات سنگین قابل تبادل در خاک¬هایی که تیمار¬های آلی دریافت کردند به طورمعنی داری بالاتر از تیمار شاهد بود. نتایج عصاره¬گیری متوالی نشان داد که در خاک¬های طبیعی بخش اعظم کادمیوم و سرب در جزءهای کربناته و باقیمانده می باشد و بخش اعظم روی در جزء باقیمانده می¬باشد در حالی که بعد از آبشویی خاک¬های تیمار شده با مواد شیمیایی، بخش اعظم روی و سرب در جزء اکسید آهن، باقیمانده و کربناته می¬باشد و بخش اعظم کادمیوم در جزءهای کربناته، باقیمانده و تبادلی می¬باشد. تیمارهای آلی نقش قابل ملاحظه¬ای در افزایش آبشویی فلزات سنگین به آبهای زیرزمینی دارند.