سعدی شیرازی در یکی از دوره های پُر آشوب تاریخ ایران، شورانگیزترین غزل های عاشقانه زبان فارسی را سروده، شیخ که بر منبر وعظ و خطابه می نشسته چگونه به این کار مهم پرداخته است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت: سعدی انسانی است بشر دوست و دلش مالامال از محبّت دیگران و به همین دلیل می کوشد شادمانی را برای آن ها به ارمغان آورده و از اندوه و رنجِ مردم زمانه بکاهد. او می دانسته که برای تکامل فرهنگی و فرهیختگی، فرهنگ شاد زیستن را باید در دل ها زنده نگه داشت. این پژوهش با استفاده از منابع مکتوب، به اصل شـادمانی و به کلید واژه ها و مضامین شـادی آفرین و عوامل موسیقی ساز در غزل های سعـدی پرداخته و در ضمن پژوهش به این نتیجه رسیده که: غزلیات سعدی سرشار از شور و شوق زندگی و شـادمانگی است. و شـادی و نشـاط برای باروری، پویایی و تکامل ضروری بوده و از این روست که خداوند سبحان جهان را با این همه پدیده های شادی آفرین، خلق کرده و همگان را به گشت و گذار و دقّت و توجّه در آفرینش دعوت می کند. هدیه پیام آوران وحی همانا شـادمانی درونی و سرور است برای همه انسان ها. . شاید فراتر از آن برای همه موجودات عالم. و این شـادمانی درونی میسّر نمی شود مگر با: «توکّـل به خداونـد و راضی بودن به رضای الهی.