تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین هویت جنسیتی زنان متأهل با نگرش آنان به حقوق زوجین پرداخته است. چارچوب نظری پژوهش مبتنی بر دیدگاه فمنیسم لیبرال در خصوص نابرابری های حقوقی زنان و اجتماعی شدن زنان توسط باورهای جنسیتی قالبی ساخته شده از سوی جامعه در عرصه های خانواده، اشتغال و تحصیل می باشد. همچنین جهت بررسی هویت جنسیتی با تکیه بر آراء ریچارد جنکینز و آنتونی گیدنز به بررسی این شاخص پرداخته ایم. نگرش به حقوق زوجین نیز در سه بعد آگاهی، احساس و تمایل به رفتار، بر پایه ی قوانین حقوق مدنی جمهوری اسلامی ایران بررسی شده است. جامعه آماری، کلیه زنان متأهل 25 تا 50 ساله شهر تهران می باشد و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 به دست آمده که در نهایت با تکمیل بیشتر پرسشنامه، 391 نمونه باقی ماند. روش تحقیق پیمایش بوده و با استفاده از پرسشنامه و به شیوه ی مصاحبه، داده ها جمع آوری شده است. در نهایت جهت تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون و ضریب همبستگی پیرسون به بررسی آماری و همبستگی داده ها پرداخته ایم. نتایج حاصل از داده ها نشان می دهد بین هویت جنسیتی و نگرش به حقوق زوجین همبستگی مستقیم وجود دارد. با مدرن شدن هویت، افزایش آگاهی به قوانین، افزایش نارضایتی نسبت به قوانین و همچنین تمایل به رفتارهای مقاومتی نسبت به قوانین را شاهد هستیم. از سوی دیگر شاغل بودن و افزایش تحصیلات به عنوان دو عاملی که اجتماعی شدن و استقلال زنان را به همراه دارند و به آنان قدرت تصمیم گیری می دهد، با نگرش به حقوق زوجین رابطه مستقیم دارند. سن و نگرش به حقوق زوجین نیز رابطه معکوس داشته اند، با کاهش سن، آگاهی و نارضایتی از قوانین افزایش یافته و تمایل بیشتر به رفتارهای مقاومتی می باشد. درنهایت نیز چهار متغیر مستقل سن، وضعیت اشتغال، تحصیلات و هویت جنسیتی، 33.4 درصد از واریانس متغیر نگرش به حقوق زوجین را تبیین کرده اند.

چکیده تحقیق حاضر با هدف بررسی ارتباط میان سرمایه فرهنگی و دینداری با مسوولیت¬پذیری اجتماعی در بین زنان و مردان فرهنگی شاغل رسمی در مدارس شهر قم در سال 93-92 انجام¬شده¬است. چارچوب نظری تحقیق، تلفیقی است و بر¬پایه رویکرد¬های اخلاق مدنی و نظم اجتماعی مبتنی بر کارکردگرایی تدوین شده¬است. طبق نظریه بوردیو، ابعاد سرمایه فرهنگی شامل سرمایه فرهنگی تجسم-یافته، سرمایه فرهنگی عینیت¬یافته و سرمایه فرهنگی نهادینه¬شده می¬باشد. همچنین از¬میان ابعاد دینداری گلاک و استارک، ابعاد دینداری اعتقادی، مناسکی و تجربی در¬نظر گرفته¬شده¬است. مسوولیت-پذیری اجتماعی نیز در سه سطح خرد، میانی و کلان سنجیده¬شده¬است. روش تحقیق در این پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری داده¬ها، پرسش¬نامه محقق¬ساخته است. بر¬اساس فرمول کوکران، جمعیت نمونه به تعداد 327 نفر برآورد گردید که برای اطمینان بیشتر به 350 نفر افزایش یافته است. روش نمونه-گیری، خوشه¬ای چند¬مرحله¬ای بوده است. یافته ها نشان می دهند که بین سرمایه فرهنگی- دینداری فرهنگیان شاغل در مدارس شهر قم و دامنه مسوولیت پذیری اجتماعی آنان رابطه قابل قبول وجود دارد. نتایج حاصل از آزمون¬های همبستگی در این اثر، حاکی از وجود رابطه معنادار و مستقیم بین میزان سرمایه فرهنگی- دینداری، و میزان مسوولیت¬پذیری اجتماعی است. به¬عبارت دیگر نتایج حاصل از آزمون فرضیه¬ها نشان می¬دهد که به¬جز بعد سرمایه فرهنگی نهادی، بقیه ابعاد سرمایه فرهنگی و همچنین ابعاد در¬نظر¬گرفته¬شده برای دینداری دارای رابطه معنادار با مسوولیت¬پذیری اجتماعی هستند. متغیر¬های زمینه¬ای(سن، جنس، وضعیت تاهل، مقطع، ناحیه، درآمد و مسکن) دارای رابطه معنادار با متغیر وابسته نیستند. نتایج حاصل از تحلیل مدل رگرسیونی نیز نشان می¬دهد که متغیر¬های مستقل تحقیق قادر هستند 36 درصد از واریانس متغیر وابسته (مسوولیت¬پذیری اجتماعی) را تبیین نمایند. همچنین متغیرهای سرمایه فرهنگی عینیت-یافته با ضریب رگرسیون 283/0، دینداری مناسکی با ضریب رگرسیون 273/0، دینداری تجربی با ضریب رگرسیون 190/0، جنسیت با ضریب رگرسیون 181/0و دینداری اعتقادی با ضریب رگرسیون 169/0 به¬ترتیب بیشترین تأثیر را بر متغیر وابسته (مسوولیت پذیری اجتماعی (کلی))، نشان می دهند. واژگان کلیدی: مسوولیت¬پذیری اجتماعی، سرمایه¬فرهنگی، دینداری، فرهنگیان، اخلاق مدنی، شهروندی