سنتز مواد موثره و عملکرد درگیاهان دارویی تحت تاثیر عوامل محیطی از جمله کمبود یا فزونی عناصر مختلف در خاک و نوع بستر کشت می باشد. به همین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 16 تیمار و در 3 تکرار اثرات ورمی کمپوست و نانو کود پتاسیم بر صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه آلوئه ورا مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل 4 سطح ورمی کمپوست (0،15،30 و 45) به صورت درصد حجمی خاک گلدان و نانو کود پتاسیم در 3 سطح 2، 4 ،6 گرم در لیتر و 0 به عنوان شاهد بودند. صفات مورد بررسی شامل وزن تر برگ، وزن تر و خشک ژل، نسبت وزن ژل به برگ، فعالیت آنتی اکسیدانی ژل و بافت پوششی، گلوکومانان ژل، فنل و فلاونوئید ژل و بافت پوششی ژل و همچنین آنتوسیانین بافت پوششی ژل بود. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار وزن تر ژل، درصد رطوبت ژل، گلوکومانان و آنتوسیانین بخش بافت پوششی ژل در تیمار ورمی کمپوست 30 درصد و 4 گرم در لیترنانو پتاسیم بدست آمد. ورمی کمپوست و نانو کود پتاسیم بر میزان ظرفیت آنتی اکسیدانی و درصد رطوبت ژل معنی دار بود. بطوریکه تیمار 30 درصد ورمی کمپوست و 2 گرم در لیترنانو پتاسیم بیشترین مقدار این دو صفت را نشان داد. وزن برگ بیشترین مقدار را در تیمار ورمی کمپوست 30 درصد و 6 گرم در لیترنانو پتاسیم و فلاونوئید ژل بیشترین مقدار را در تیمار 15 درصد ورمی کمپوست و 4 گرم در لیترنانو پتاسیم نشان داد. در حالی که بیشترین مقدار فنل ژل در تیمار 15 درصد ورمی کمپوست و سطح صفر نانو پتاسیم مشاهده گردید. بنابراین استفاده از بستر ترکیبی ورمی کمپوست و محلول پاشی نانو کود پتاسیم در پرورش گیاه آلوئه ورا نقش موثری در تولید برگ و ژل با کیفیت, مطلوب دارد. نحوه اثر گذاری بسته به نوع صفت تابعی از درصد ترکیبی ورمی کمپوست در بستر و غلظت کود نانو پتاسیم می باشد. همچنین برای بدست آوردن حداکثرخصوصیات زینتی، خواص آنتی اکسیدانی و ماده موثره، مطالعات بیشتری در محدوده این تیمارها برای ارزیابی برخی دیگر از صفات ارزشمند این گیاه و یا گیاهان مشابه مورد استفاده قرار گیرند.

شوری از عوامل تنش زای محیطی است که یکی از معضلات کشاورزی می باشد. یون سدیم یکی از مهمترین عناصری است که شوری خاک را باعث شده و درگیاه ایجاد مسمومیت می کند. اغلب گیاهان شوررُست مجهز به سیستم های دفاعی بوده تا قادر به تحمل زیستگاه های شور گردند. از این میان گیاه چمن شور یک گیاه تک لپه ای مقاوم به شوری شناخته شده است که انجام تحقیقات گسترده ای در خصوص مقاوم به شوری آن لازم به نظر می رسد. از آنجا که ریشه اولین اندام درگیر در تنش شوری است، در این تحقیق سعی بر آن شده است تا مطالعات و بررسی های ریختی، تشریحی و فیزیولوژیکی روی این اندام متمرکز گردد. بخش رویشی و زایشی این گیاه از منطقه بندرگز استان گلستان جمع آوری گردید. سپس بذر این گیاه به شیوه کشت بدون خاک در بستر خاک پیت موس کاشته شد. پس از 45 روز تنش شوری در سه سطح تیمار 0، 200 و 400 میلی مولار nacl اعمال گردید. نمونه برداری به طور هفتگی صورت گرفته و اندازه گیری صفاتی نظیر طول ریشه، قطر ریشه، تعداد دستجات آوندی، قطر چوب پیشرفته، وزن تر، وزن خشک، میزان لیگنین، مقدار سدیم و پتاسیم ریشه و کلروفیل a و b برگ انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که اثر تیمار شوری بر طول ریشه، قطر چوب پیشرفته، میزان لیگنین، وزن خشک و کلروفیل aو b معنی دار نمی باشد. اما قطر ریشه، تعداد دستجات آوندی، مقدار پتاسیم ریشه و وزن تر در هر دو تیمار 200 و 400 میلی مولار nacl و میزان سدیم ریشه تنها در تیمار 200 میلی-مولار nacl تفاوت معنی دار را نشان دادند. بر این اساس گیاه چمن شور با واکنش دفاعی و سازشی، مثل لیگنینی شدن آندودرم، افزایش ترشح و دفع نمک از طریق غدد نمکی برگ، تجمع یون سدیم در ریشه، تعدیل کلروفیل a و b، کوتاه شدن ساقه و کاهش قطر ریشه قادر به تحمل زیستگاه های شور می شود.

ترتیزک آبی ‏‎(nasturtium officinale r. br.)‎، گیاهی چند ساله و آبزی و از تیره شب بو است. این گیاه منبع ‏غنی 2-فنتیل ایزوتیوسیانات می باشد که در درمان سرطان کاربرد دارد. این پژوهش به منظور بررسی اثر هورمون های ضد ‏تنشی پوترسین و اسید سالیسیلیک روی برخی صفات ریختی و فیتوشیمیایی ترتیزک آبی به صورت طرح کاملا تصادفی با 4 ‏تیمار و 3 تکرار اجرا شد. تیمار پوترسین شامل غلظت های 0، 01/0، 1/0 و 5/0 میلی مول در لیتر و تیمار اسیدسالیسیلیک ‏شامل سطوح 0، 75، 100 و 125 میلی گرم در لیتر بود. ‏‏. قلمه گیاهان بعد از ریشه دهی در 5 نوبت با فاصله یک هفته از یکدیگر محلول پاشی شدند. صفات از قبیل طول ریشه و ‏ساقه، وزن تر و خشک ریشه و ساقه، شاخص روزنه، کلروفیل ‏a‏ و ‏b، کلروفیل کل، کارتنوئید، پرولین و قطر بزرگترین سلول ‏بافت چوب، قطر پوست و ساقه مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که در تیمار اسیدسالیسیلیک، صفات ریختی مثل شاخص روززنه و قطر پوست در سطح ‏‏100 میلی گرم در لیتر افزایش معنی دار داشت که نسبت به کمترین میزان غلظت (75 میلی گرم در لیتر) اختلاف معنی دار ‏مشاهده گردید. قطر بزرگترین سلول بافت چوب در غلظت 125 میلی گرم در لیتر افزایش نشان داد که نسبت به 75 میلی ‏گرم در لیتر و شاهد اختلاف معنی دار داشت. تفاوت معنی داری در میزان پرولین بین شاهد و تیمار های 75 و 100 میلی گرم ‏در لیتر اسید سالیسیلیک وجود داشت. کمترین غلظت پوترسین (01/0میلی مول در لیتر) باعث افزایش بزرگترین قطر سلول ‏بافت چوب گردید. کلروفیل ‏a‏ در سطح 5/0 میلی مول در لیتر کاهش داشت. کارتنوئید در سطح 5/0 میلی مول در لیتر ‏پوترسین نسبت به سطوح دیگر کاهش معنی دار نشان داد. تفاوت معنی داری در میزان پرولین بین تمام غلظت های پوترسین ‏مشاهده گردید.‏