نام پژوهشگر: فاطمه نشاطی تنها
فاطمه نشاطی تنها دوستمراد ظفری
به منظور شناسایی قارچ¬های ماکروسکوپی غیر¬آگاریک در استان همدان، طی سال¬های 1391 و 1392 از نقاط مختلف استان همدان بازدید به عمل آمده و در مجموع 61 نمونه جمع¬آوری گردید. برای هر نمونه مشخصات منطقه جمع¬آوری ثبت گردید. پس از انتقال نمونه¬ها به آزمایشگاه صفات ماکروسکوپی و میکروسکوپی قارچ¬های جمع¬آوری شده به دقت مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی خصوصیات ماکروسکوپی در بازیدیومایکوتا¬های چوبزی غیر¬آگاریک از: شکل، رنگ، اندازه، نوع هیمنوفور، در آسکومیست¬های درشت از: شکل و فرم کلی اندام بارده، اندازه، رنگ، وجود یا عدم وجود هر¬گونه زوائد، در میکسومیت¬ها از: شکل و نوع اندام بارده، اندازه و رنگ استفاده شد. برای بررسی ویژگی¬های میکروسکوپی بازیدیومایکوتا¬های چوبزی غیر¬آگاریک از: شکل، اندازه و رنگ بازیدیوسپور¬ها، وجود یا عدم وجود قوس اتصال ، در آسکومیست¬های درشت از: شکل، اندازه و تعداد آسکوسپور¬های موجود در هر آسک، شکل و اندازه آسک¬ها و در میکسومیت¬ها از: شکل، اندازه و رنگ اسپور، حضور و یا فقدان ساختار¬هایی چون کاپیلی¬تیوم، شبه¬کاپیلی¬تیوم و شکل و عرض آن¬ها استفاده شد. پس از انجام بررسی¬های اولیه، نمونه¬ها در معرض هوای گرم، خشک شدند. سپس نمونه¬های خشک شده، داخل پاکت¬های کاغذی به مدت حداقل یک هفته در دمای 20- درجه سانتی¬گراد قرار داده شدند. سپس نمونه¬ها جهت نگه¬داری در کیسه¬های پلاستیکی زیپ¬دار قرار داده شدند و از نمونه¬های جمع¬آوری شده از هر منطقه جغرافیایی ضمن تخصیص کد هرباریومی یک نمونه در هرباریوم قارچ¬های ایران واقع در موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور قرار گرفت. بر¬اساس نتایج حاصل، از 61 نمونه قارچی جمع¬آوری شده، 18جنس و 26 گونه شناسایی گردید. این آرایه¬ها شامل: bjerkandera adusta, fomes fomentarius, helvella crispa, helvella lacunosa, h. leucomelaena, helvella leucopus, inonotus hispidus, mitrophora semilibera, morchella conica, morchella elata, morchella esculenta, peniophora incarnate, peniophora quercina, peziza varia, polyporus squamosus, postia tephroleuca, reticularia lycoperdon, scutellinia scutellata, stemonitis splendens, stereum hirsutum, trametes hirsuta, trametes versicolor, trichaptum biforme, trichia scabra, trichia varia, verpa conica می¬باشند که 48 درصد آن¬ها به بازیدیومایکوتاهای چوبزی غیر¬آگاریک، 40 درصد به آسکومیست¬های درشت و 12 درصد به میکسومیست¬ها تعلق داشتند. گونه¬های شناسایی شده در 13 تیره جای گرفتند که تیره¬های morchellaceae و polyporaceae به¬ترتیب از آسکومیست¬های درشت و بازیدیومایکوتا¬های چوبزی غیر¬آگاریک، هریک با پنج گونه دارای بیشترین تنوع در میان تیره¬ها بودند و گونه polyporus squamosus با ده نمونه جمع¬آوری شده، گونه غالب مناطق مورد مطالعه شناخته شد. از بین نمونه¬های جمع¬آوری شده، جنس verpa (v. conica) از آسکومیست¬های درشت برای فلور قارچی ایران جدید می¬باشد و گونه¬های peniophora quercina، stemonitis splendens از بید، postia tephroleuca، trametes hirsuta از سیب، peziza varia از خاک، peniophora incarnata، reticularia lycoperdon، scutellinia scutellata، trichia scabra و trichia varia از تبریزی برای اولین بار از این میزبان¬ها در ایران گزارش می¬شوند