نام پژوهشگر: محبوبه کیهانی بهروز
محبوبه کیهانی بهروز فائزه قناتی
گیاه بومادران هزاربرگ (achillea millefolium l.) متعلق به تیره asteraceae (کاسنی) و راسته asterales است. عصاره این گیاه دارای اثرات ضد باکتریایی است و از آن می توان به عنوان عامل ضد میکروبی در درمان عفونت ها استفاده نمود. بومادران حاوی آلکالوئید، ساپونین و ترکیبات فنولی مانند فلاونوئیدها و فنولوکربونیک می باشد. خواص ضد التهابی، ضدمیکروبی، سیتوتوکسیک و آنتی اکسیدانی این گیاه عمدتاً به فلاونوئیدها نسبت داده می شود. از سوی دیگر فناوری استفاده از نانو ذرات، براساس ویژگی های خاص مثل اندازه و مورفولوژی این ذرات، ویژگی کاملاً جدید و ارزشمندی را ارائه داده است. ازنظر تاریخچه، نقره دارای خاصیت ضدعفونی کننده می باشد. براساس گزارش های موجود، نانوذرات نقره برای انسان غیر سمی و در مقابل برای باکتری ها، ویروس ها و دیگر میکروارگانیسم های یوکاریوتی، در غلظت کم سمی است. در دو دهه گذشته، فعالیت های زیادی برای تولید داروهای جدید از منابع طبیعی انجام شده است. متابولیت های ثانویه موجود در گیاهان یکی از منابع مهم تولید ترکیبات با خواص داروئی است. این ترکیبات معمولاً القاپذیر بوده و میزان آنها در اثرمحرک های مختلف تغییر می یابند. با توجه به خواص ضد میکروبی متابولیت های ثانویه گیاه بومادران از یکسو و خواص ضد میکروبی نانوذرات نقره از سوی دیگر، در تحقیق حاضر تاثیر نانوذرات نقره و نقش احتمالی آنها را به عنوان یک الیسیتور شیمیایی بر متابولیت های ثانویه گیاه بومادران مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین منظور اثر القای نانو ذرات نقره بر گیاه بومادران در سه غلظت5،20و60 در بازه زمانی 48 ساعته مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که گیاه بومادران هزار برگ تحت تاثیرنانو ذرات نقره با حفظ تمامیت غشا، محتوای ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی افزایش یافته و ویژگی های آنتی اکسیدانی گیاه تحت تاثیر قرار گرفت. نانوذرات نقره با ایجاد تغییر در ترکیبات اسانس روغنی و عصاره گیاه، خواص آنتی باکتریایی اسانس گیاه را دو چندان افزایش داده و عصاره آن نیز موجب افزایش سمیت سلولی و کاهش زنده مانی سلول های سرطانی هلا گردیده است