نام پژوهشگر: طیبه مشکانی

بررسی الگوی بیان ژن رمزکننده ی nac transcription factor 2a (nac2a) در آجیلوپس و برخی گونه های دیپلویید، تتراپلویید و هگزاپلویید گندم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1392
  طیبه مشکانی   عباس عالم زاده

به منظور بررسی بیان ژن nac2a در برگ¬های گندم نان و سه گونه خویشاوند آن بذر گونه¬هایtriticum aestivum، triticum turgidum، triticum boeticum و aegilops crass در گلدان¬های 2 کیلویی کشت شده و گلدان¬ها در قالب یک طرح کاملاً تصادفی چیده شدند. از برگ¬ها دی‏ان‏ای ژنومی و آران‏¬ای کل استخراج و سپس cdnas ساخته شد. با استفاده از نانودراپ غلظت¬های cdna¬ها و دی‏ان‏اها تعیین شد. آغازگرهای اختصاصی به ترتیب برای تکثیر قطعه‏ای از ژن‏های رمز کننده اکتین (شماره دسترسی: ab181991)، به عنوان ژن مرجع، و nac2a (شماره دسترسی:hm027577.1 ) در گندم نان طراحی شد. با استفاده از نرم افزار totallab شدت باندهای تکثیر شده کمی شده و با هم مقایسه شدند. داده¬ها با استفاده از نرم افزار sas مورد تجزیه تحلیل آماری قرار گرفتند. قطعات 480 و 167 جفت بازی از ژن‏های رمز کننده اکتین و nac2a از ژنوم چهار گونه تکثیر شد. نتایج نشان دادند که ایزوفرم nac2a در هر چهار ژنوم a، b، d و m وجود دارد و تعداد نسخه¬های این ژن در ژنوم t. aestivum (aabbdd) و a. crassa (ddmm) با هم برابر و ازt. turgidum (aabb) بیشتر است و تعداد نسخه¬های این ژن در t. boeticum (aa) از سه گونه دیگر کمتر است. با وجود تفاوت در تعداد نسخه‏ها، میزان بیان این ژن در بین چهار گونه تفاوت معنی‏داری نداشت که نشان¬دهنده وجود مکانیزم‏های خاصی برای تعدیل میزان بیان این ژن در چهار گونه می¬باشد. همچنین در ادامه¬ی پژوهش بیان ژن nac2a در برگ، ریشه و ساقه گندم نان (t. aestivum) و گندم دوروم (t. turgidum) بررسی شد. بر اساس مقایسه میانگین انجام شده میزان بیان این ژن در هر سه بافت برگ، ریشه، ساقه تفاوت معنی¬داری وجود دارد که میزان بیان این ژن در هر دو گونه، در بافت برگ بیشتر از ساقه و در ساقه بیشتر از ریشه است. واژه¬های کلیدی: گندم، بیان ژن، nac2a